ella
Werknemers met zware beroepen of lange loopbanen en werknemers in ondernemingen in herstructurering/moeilijkheden kunnen ook in 2019 en 2020 uitkeringen bij een landingsbaan genieten:
- vanaf 55 jaar voor een 1/5de vermindering;
- vanaf 57 jaar voor een 1/2de vermindering.
De sociale partners ondertekenden hiertoe op 23 april 2019 de NAR-cao die de verlaging van de leeftijdsgrens voor uitkeringen bij een landingsbaan regelt.
Deze nieuwe kader-cao geldt enkel voor de landingsbaan die ingaat of wordt verlengd tijdens de geldigheidsduur van deze cao, zijnde van 1 januari 2019 tot 31 december 2020.
Let op:
Omdat het een kader-cao betreft, is er nog een bijkomende cao vereist om de leeftijdsgrens daadwerkelijk op respectievelijk 55 en 57 jaar te handhaven. Deze cao moet gesloten worden op het niveau van:
- de sector voor de uitzondering voor zware beroepen en lange loopbanen;
- de onderneming voor de uitzondering 'onderneming in moeilijkheden/herstructurering'.
Opgelet!
Discrepantie met recht op afwezigheid
De leeftijdsgrens voor het recht op afwezigheid zoals geregeld in cao nr. 103 ligt lager dan deze voor het recht op uitkeringen. Hierdoor is er een discrepantie tussen het recht op afwezigheid zoals geregeld in cao nr. 103 en het recht op uitkeringen. Zo kan de werknemer soms al recht hebben op een landingsbaan vanaf de leeftijd van 50 jaar, maar dan zonder uitkeringen.
Wat betekent dit voor de publieke sector?
Tijdskrediet is enkel mogelijk bij werkgevers die onder de cao-wet vallen. De meeste werkgevers uit de publieke sector zijn dus uitgesloten. Sommige publiekrechtelijke werkgevers vallen wél onder het toepassingsgebied van de cao-wet. Het betreft onder meer de openbare vervoersmaatschappijen, de openbare kredietinstellingen, huisvestingsmaatschappijen, VITO,…
Intro
Binnen de reglementering rond tijdskrediet moeten we een onderscheid maken tussen:
- het recht op afwezigheid, dat geregeld wordt bij cao nr. 103, en
- het recht op uitkeringen, dat geregeld wordt bij koninklijk besluit.
Deze nieuwsbrief betreft enkel het recht op uitkeringen.
Juridische inhoud
1. Principe: Uitkeringen bij landingsbaan pas mogelijk vanaf 60 jaar
Op 1 januari 2015 werd de leeftijdsgrens om uitkeringen bij een landingsbaan te ontvangen op 60 jaar gebracht.
2. Uitzondering op de leeftijdsvoorwaarde bij zware beroepen, lange loopbanen en bij ondernemingen in herstructurering/moeilijkheden
De regering voorzag een uitzondering op deze leeftijdsvoorwaarde voor werknemers:
- in zware beroepen en lange loopbanen
- bij ondernemingen in herstructurering of in moeilijkheden.
Hierdoor konden deze werknemers toch nog een uitkering genieten vanaf 55 jaar.
De reglementering voorzag echter in een geleidelijke verhoging van deze leeftijdsvoorwaarde waardoor óók in de uitzonderingsgevallen de leeftijd evolueerde naar 60 jaar in 2019.
Lagere leeftijdsvoorwaarde behouden - NAR cao vereist
Onder bepaalde voorwaarden kan de RVA toch nog uitkeringen toekennen vanaf een lagere leeftijd. Weliswaar zonder dat deze lager mag zijn dan 55 jaar.
Hiervoor is echter een cao van de NAR nodig.
Zo werd op 21 maart 2017 binnen de Nationale Arbeidsraad (NAR) cao nr. 127 ondertekend. Deze cao voorzag het recht op uitkeringen op 55 jaar voor de periode 2017-2018. De cao trad buiten werking op 31 december 2018.
3. Nieuwe NAR-cao gesloten voor 2019-2020
De sociale partners moesten dus een nieuwe NAR-cao sluiten zodat werknemers in bepaalde uitzonderingsgevallen vanaf 1 januari 2019 uitkeringen kunnen genieten bij een landingsbaan vanaf een lagere leeftijd dan 60 jaar.
Op 23 april 2019 werd de NAR-cao ondertekend die de verlaging van de leeftijdsgrens voor uitkeringen bij een landingsbaan regelt.
Deze nieuwe kader-cao geldt enkel voor de landingsbaan die ingaat of wordt verlengd tijdens de geldigheidsduur van deze cao, zijnde van 1 januari 2019 tot 31 december 2020.
3.1. Lange loopbanen en zware beroepen
Voor de periode 2019-2020 wordt de leeftijdsgrens om uitkeringen bij een landingsbaan te genieten:
- behouden op 55 jaar voor een 1/5de vermindering;
- gebracht op 57 jaar voor een 1/2de vermindering.
3.1.1. Voorwaarden werknemer
Hiervoor moet de werknemer op het ogenblik van schriftelijke kennisgeving aan de werkgever voldoen aan de uitzonderingsvoorwaarden zoals bepaald bij lange loopbaan of zwaar beroep.
Zo moet de werknemer:
- ofwel een beroepsloopbaan van 35 jaar als loontrekkende bewijzen;
- ofwel tewerkgesteld geweest zijn (niet cumulatief):
- In een zwaar beroep en dit gedurende ten minste 5 jaar, gerekend van datum tot datum.
Die periode van 5 jaar moet gelegen zijn in de laatste 10 kalenderjaren, van datum tot datum berekend; - In een zwaar beroep en dit gedurende ten minste 7 jaar, gerekend van datum tot datum.
Die periode van 7 jaar moet gelegen zijn in de laatste 15 kalenderjaren, van datum tot datum berekend; - in een arbeidsregeling met nachtprestaties en dit gedurende minimaal 20 jaar;
- door een werkgever die ressorteert onder het paritair comité voor het bouwbedrijf en beschikken over een attest van de arbeidsgeneesheer dat zijn ongeschiktheid bevestigt om zijn beroepsactiviteit voort te zetten.
3.1.2. Vereiste van sector-cao
Daarnaast moet het bevoegde paritair comité of paritair subcomité een sector-cao sluiten voor de geldigheidsduur van de cao van de NAR (zijnde 2 jaar). Deze sector-cao moet uitdrukkelijk vermelden dat hij gesloten werd in toepassing van de cao van de NAR.
Is er geen sector-cao, dan zal de werknemer in 2019-2020 bij lange loopbaan of zwaar beroep pas vanaf 60 jaar uitkeringen kunnen ontvangen.
Men moet dus steeds nagaan of in de sector een cao werd gesloten met toepassing van deze kader-cao en of die algemeen verbindend werd verklaard.
3.2. Ondernemingen in moeilijkheden of in herstructurering
Ook voor werknemers tewerkgesteld in een onderneming in herstructurering of in moeilijkheden die in een landingsbaan stappen wordt de leeftijdsgrens voor de periode 2019-2020 gebracht op:
- 55 jaar bij een 1/5de vermindering; en
- 57 jaar bij een 1/2de vermindering
De aanvangsdatum van de vermindering van arbeidsprestaties moet wel gelegen zijn in de periode van erkenning van de onderneming als onderneming in herstructurering of onderneming in moeilijkheden (in toepassing van de regelgeving met betrekking tot de werkloosheid met bedrijfstoeslag).
Deze werknemers hebben recht op uitkeringen vanaf respectievelijk 55 en 57 jaar op voorwaarde dat de onderneming waarin ze tewerkgesteld zijn, een ondernemings-cao sluit naar aanleiding van de herstructurering of de moeilijkheden die uitdrukkelijk vermeld dat men toepassing maakt van de cao van de NAR.
Men moet dus steeds nagaan of er op het niveau van de onderneming een cao werd gesloten met toepassing van de kader-cao gesloten in de NAR.
Gevolgen voor de werkgever
Op 23 april 2019 werd de NAR-cao ondertekend die de verlaging van de leeftijdsgrens voor uitkeringen bij een landingsbaan regelt.
Werkgevers kunnen opnieuw aanvragen ontvangen van werknemers met lange loopbanen of zware beroepen om in een landingsbaan met uitkeringen te stappen vanaf:
- 55 jaar voor een 1/5de vermindering;
- 57 jaar voor een 1/2de vermindering.
Ook voor werknemers die aan de slag zijn in een onderneming die in 2019-2020 in moeilijkheden of in herstructurering is, zal het aantrekkelijker worden om in een landingsbaan vanaf:
- 55 jaar voor een 1/5de vermindering;
- 57 jaar voor een 1/2de vermindering.
De betrokkene zal immers uitkeringen ontvangen.
Let op:
Aangezien het om een kader-cao gaat, is een bijkomende cao vereist om de leeftijdsgrens daadwerkelijk op 55 resp. 57 jaar te handhaven en dit op het niveau van:
- de sector wat betreft de uitzondering voor zware beroepen, nachtarbeid, bouwbedrijf en lange loopbanen;
- de onderneming wat betreft de uitzondering 'onderneming in moeilijkheden/herstructurering'.
