ella
Vanaf 15 februari 2023 treedt de Belgische klokkenluiderswetgeving in werking. Werkgevers met minstens 250 werknemers moeten dan een intern meldingskanaal hebben.
Klokkenluiders, ook in kleinere ondernemingen, kunnen daarnaast terecht bij een extern meldingskanaal. Het koninklijk besluit dat deze externe meldingskanalen formeel aanduidt, verscheen nu in het Staatsblad.
De instanties die optreden als bevoegde autoriteiten voor het ontvangen van externe meldingen over inbreuken in het kader van de 'Klokkenluiderswet' voor de private sector zijn dus bekend.
Concreet gaat het om een lange lijst van diverse Federale Overheidsdiensten (FOD's) en andere overheidsorganismen. Ook de RVA en de RSZ staan op de lijst.
Elk van deze autoriteiten is bevoegd voor een bepaald domein en staat in voor:
- het onderzoek en de controle van meldingen; alsook
- eventuele sancties.
Vanaf wanneer?
Deze regeling geldt vanaf 15 februari 2023.
Wat betekent dit voor de werkgever?
De werkgever heeft een informatieplicht.
Hij moet duidelijke en gemakkelijk toegankelijke informatie ter beschikking stellen over:
- enerzijds de interne meldingskanalen en -procedures.
- anderzijds de procedures voor externe meldingen aan de Federale Ombudsman en aan deze bevoegde autoriteiten (en in voorkomend geval aan instellingen, organen en instanties van de Unie).
Voor het aanbod van SD Worx rond de klokkenluiderswetgeving, zie https://go.sdworx.com/nl-be/klokkenluiderstool.
Juridische inhoud
1. Ter herinnering: externe melding bij bevoegde autoriteit
De wet van 28 november 2022 heeft de Europese richtlijn 2019/1937 over de bescherming van klokkenluiders omgezet voor de private sector. Dit kwam reeds aan bod in een vorige nieuwsbrief.
Deze wet biedt de klokkenluider de mogelijkheid om ook een melding te doen via een extern meldingskanaal.
Een externe melding is het mondeling of schriftelijk meedelen van informatie over inbreuken aan:
- de Federale Ombudsman;
Deze heeft een coördinerende rol en fungeert als standaard bevoegde autoriteit wanneer geen enkele administratieve autoriteit over toezichtsbevoegdheden beschikt. Ook is hij betrokken bij de herverdeling van meldingen. Met name wanneer een melder zich richt tot een autoriteit die niet bevoegd is om de melding te behandelen.
of - de bevoegde autoriteiten.
In dit kader moest de Koning de autoriteiten nog aanwijzen die bevoegd zijn voor: - het ontvangen van meldingen;
- het geven van feedback; en
- het bieden van opvolging inzake meldingen.
2. Bevoegde autoriteiten
De instanties die optreden als bevoegde autoriteiten voor het ontvangen van externe meldingen over inbreuken in het kader van de 'Klokkenluiderswet' voor de private sector zijn met dit besluit gekend.
Elk van deze autoriteiten is bevoegd voor een bepaald domein en staat in voor:
- het onderzoek en de controle van meldingen; alsook
- eventuele sancties.
Het besluit duidt volgende instanties aan als bevoegde autoriteit, ieder voor hun domein:
de Federale Overheidsdienst Economie, K.M.O., Middenstand en Energie;
de Federale Overheidsdienst Financiën;
de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de voedselketen en Leefmilieu;
de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer;
de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg;
de Programmatie Overheidsdienst Maatschappelijke Integratie, Armoedebestrijding, Sociale Economie en Grootstedenbeleid
het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle
het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten;
het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen;
de Belgische Mededingingsautoriteit;
de Gegevensbeschermingsautoriteit;
de Autoriteit voor Financiële diensten en Markten;
de Nationale Bank van België;
het College van toezicht op de bedrijfsrevisoren;
de autoriteiten gemeld in artikel 85 van de wet van 18 september 2017 tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van contanten;
het Nationaal Comité voor de beveiliging van de levering en distributie van drinkwater;
het Belgisch Instituut voor postdiensten en telecommunicatie;
het Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering;
het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen;
de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening;
de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid;
de Sociale Inlichtingen en Opsporingsdienst;
de Autonome dienst Coördinatie Anti-Fraude (CAF);
de Scheepvaartcontrole.
