Juridische inhoud

1. Wat zijn auteursrechten?

Auteursrechten zijn de exclusieve rechten van de maker van een werk (boek, muziek, kunstwerk, …) om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen. Dit auteursrecht rust bij de maker van het werk die het alleenrecht heeft om het werk te exploiteren.

Volgens de Auteurswet komt een auteursrecht toe aan elke auteur van een werk van letterkunde of kunst.

Via deze auteursrechten wil men de auteurs van dergelijke werken beschermen. 

Er zijn in België geen formaliteiten vereist voor de auteursrechtelijk bescherming.

Deze werken kunnen betrekking hebben op literaire en artistieke producties, wetenschappelijke werken, technische werken. Ze beperken zich niet enkel tot boeken maar ook geschriften, tekeningen, foto’s, databanken, muziekopnames, film, softwareontwikkeling, apps … genieten een auteursrechtelijke bescherming.

Werkgevers kunnen een deel van de vergoeding die ze aan hun werknemers betalen voor hun creativiteit, uitbetalen in auteursrechten. Deze auteursrechten zijn onderworpen aan de voordelige roerende voorheffing van 15%. 

Om van het fiscale gunstregime te genieten, moet er sprake zijn van overdracht van deze auteursrechten aan een derde (opdrachtgever, werkgever, …) tegen vergoeding.

Men moet er wel over waken dat men inkomsten die duidelijk beroepsinkomsten zijn, niet zou herkwalificeren als auteursrecht.

Auteursrechten kennen sinds 2008 een eigen regeling in de fiscale wetgeving. De inkomsten uit overdracht van auteursrechten zijn onderworpen aan een voordelige roerende voorheffing van 15%. Deze inkomsten worden aanzien als roerend inkomen.

Auteursrechten zijn mogelijk voor werknemers, bedrijfsleiders en voor artistieke beroepen.

2. Roerende inkomsten

Tot een bedrag van 37.500 EUR (geïndexeerde bedrag voor 2017 = 58.720 EUR) worden inkomsten uit auteursrechten beschouwd als roerende inkomsten. Deze inkomsten zijn onderworpen aan een roerende voorheffing van 15%.

Boven deze grens gelden de algemene regels om te bepalen of dit inkomen nog een roerend of een beroepsinkomen is voor de verkrijger.

Indien de auteursrechten boven het grensbedrag belast worden als beroepsinkomsten in het kader van een beroepsactiviteit, is dit tegen het progressieve belastingtarief van maximum 50%.

3. Rulingcommissie

De Rulingcommissie heeft doorheen de jaren vastgelegd hoe men kan bepalen of er sprake is van auteursrechten.

Dit gebeurt op basis van de volgende drie elementen:

• Gaat het over een auteursrechtelijk beschermd werk? Men geniet maar van een auteursrechtelijke bescherming als het een 'origineel', 'oorspronkelijk' werk is.
• Zo ja, is er een (schriftelijke) overeenkomst gesloten tussen de betrokken partijen tot overdracht van de vermogensrechten op dit beschermd werk? Een schriftelijke overeenkomst voor auteursrechten kan eventuele discussies met de fiscus vermijden en tevens alle modaliteiten vastleggen.
• Komen de inkomsten voort uit de overdracht van de vermogensrechten op het beschermd werk? Is het bedrag van de auteursrechten verantwoord? Wordt het bedrag bepaald volgens de gangbare praktijken in de betreffende sector of voor de betreffende activiteit?

Opdat er sprake zou zijn van auteursrechten moeten deze drie vragen positief beantwoord worden.

4. Fiscaal gunstregime

Op de bruto auteursvergoeding, na aftrek van de sociale zekerheidsbijdragen, kan de genieter van deze inkomsten een degressieve forfaitaire kostenaftrek toepassen.

De volgende forfaitaire kostenaftrek wordt toegepast:

• 50% op de eerste schijf tot 15.660 EUR (geïndexeerde bedrag voor 2017)
• 25% op de tweede schijf tot 31.320 EUR (geïndexeerde bedrag voor 2017)
• Boven 31.320 EUR (geïndexeerd bedrag voor 2017) geen kostenaftrek

Het overblijvende bedrag is onderworpen aan een roerende voorheffing van 15%, in te houden door de schuldenaar van het auteursrecht.

Sedert inkomstenjaar 2012 moeten de inkomsten uit auteursrechten verplicht worden vermeld in de belastingaangifte, ook al is er correct roerende voorheffing ingehouden.

Dit heeft tot gevolg dat het belastingtarief wordt verhoogd met de gemeentebelasting.

5. Sociaalrechtelijke behandeling

Wanneer een auteur werken tot stand brengt in het kader van een arbeidsovereenkomst, behoren de vermogensrechten toe aan de auteur-werknemer en niet aan zijn werkgever.

Het Hof van Cassatie oordeelde op 15 september 2014 dat de vergoeding die de werkgever toekent aan de werknemer voor de overdracht van auteursrechten binnen deze arbeidsovereenkomst, wordt aanzien als loon. Dit loon is onderworpen aan een inhouding van sociale zekerheidsbijdragen.

Deze manier van verlonen houdt geen parafiscaal voordeel meer in met betrekking tot de sociale zekerheidsbijdragen. Desondanks blijven de inkomsten uit de overdracht van auteursrechten wel onderworpen aan de voordelige roerende voorheffing van 15% (na toepassing van de forfaitaire kostenaftrek).

Wanneer er geen sprake is van een arbeidsovereenkomst, zijn er geen sociale zekerheidsbijdragen verschuldigd.

6. Berekening van de auteursrechten

Begin dit jaar werd een parlementaire vraag gesteld aan de Minister van Financiën met betrekking tot auteursrechten.

Deze vraag betrof de aftrek van de sociale zekerheidsbijdragen van de fiscale berekeningsbasis.

Hieruit bleek het volgende:

• De vergoedingen voor de overdracht van de auteursrechten die door de werkgever gestort worden in het kader van een arbeidsovereenkomst, zijn onderworpen aan een inhouding van sociale zekerheidsbijdragen.
• Het belastbaar bedrag van de roerende inkomsten uit auteursrechten is het bedrag na aftrek van deze sociale zekerheidsbijdragen.
• Op dit belastbaar bedrag wordt de forfaitaire kostenaftrek berekend.
• Na aftrek van het kostenforfait, wordt hierop 15% roerende voorheffing ingehouden.

Een voorbeeld om dit te verduidelijken:

7. Dienstverlening SD Worx

De consultants van SD Worx kunnen een ruling (voorafgaande beslissing) aanvragen met betrekking tot de auteursrechten.

Een ruling is een beslissing waarmee de FOD Financiën bepaalt hoe de belastingwetten zullen worden toegepast op een specifieke situatie zoals auteursrechten hier.

Een ruling geeft rechtszekerheid aan de aanvrager. Ze is alleen bindend voor de diensten van de FOD Financiën en is bindend voor de periode die in de ruling wordt vermeld.

Een voorafgaande beslissing heeft echter slechts een individuele draagwijdte.

De eerste rulings omtrent het nieuwe fiscale statuut van auteursrechten zijn reeds gepubliceerd. Desondanks de individuele draagwijdte van een ruling worden een aantal krijtlijnen aangegeven waarbinnen het mogelijk is een positieve ruling te verkrijgen met betrekking tot auteursrechtelijk beschermd werk.

Hiervoor kan contact opgenomen worden met taxconsulting@sdworx.com (03/220.28.31).

Daarnaast verwerkt SD Worx vanaf 1 januari 2018 ook de vergoeding van auteursrechten voor haar klanten:

• Berekening van de vergoeding voor auteursrechten
• Aangifte van de roerende voorheffing
• Opmaak van de fiche 281.45

Voor alle vragen hierover kan je terecht bij je payroll consulent.