Juridische inhoud

1. Consumptiecheques ook te besteden in kleinhandelszaken

De werknemer kon de consumptiecheques aanvankelijk alleen besteden bij:

• de horecasector;
• de culturele sector;
• sportverenigingen.

Men breidt dit nu verder uit naar de kleinhandelszaken die verplicht langer dan één maand gesloten waren.

Om in aanmerking te komen, moeten zij in de gelijktijdige fysieke aanwezigheid van de consument in de vestigingseenheid, goederen of diensten aanbieden aan de consument.

Bovendien moeten zij beantwoorden aan de voorwaarden van 'microvennootschap' (artikel 15/1, § 1, Wetboek van vennootschappen). Dit betekent:

• een jaargemiddelde van maximum 10 werknemers;
• een jaaromzet (exclusief BTW) van maximum 700.000 EUR;
• een balanstotaal van maximum 350.000 EUR.

De betrokken kleinhandelszaken/ondernemingen moeten niet noodzakelijk over rechtspersoonlijkheid beschikken. Ook zelfstandigen komen dus in aanmerking.

We denken hier bijvoorbeeld aan de lokale kapper, bloemenwinkel enz.

2. Vermelding totaalbedrag op individuele rekening volstaat

De werkgever kan consumptiecheques vrij van socialezekerheidsbijdragen en bedrijfsvoorheffing toekennen.

Hierbij dient hij een aantal voorwaarden te respecteren. Een toelichting daarvan kan je terugvinden in de nieuwsbrief van 17 juli 2020.

Men past nu één van deze vrijstellingsvoorwaarden aan.

De consumptiecheque moet op naam van de werknemer worden afgeleverd. Deze voorwaarde is vervuld, wanneer de individuele rekening melding maakt van het totaalbedrag aan consumptiecheques.

Het is dus niet langer vereist dat de individuele rekening melding maakt van het aantal consumptiecheques.

De andere voorwaarden blijven ongewijzigd van toepassing.

3. Ook elektronische consumptiecheques mogelijk

In eerste instantie waren enkel papieren consumptiecheques mogelijk.

De wet voorziet nu ook de mogelijkheid om elektronische consumptiecheques toe te kennen.

3.1. Erkende uitgevers

De werkgever kan elektronische consumptiecheques enkel aankopen bij speciaal daartoe erkende uitgevers.

De uitgevers die al een erkenning hebben voor het uitgeven van elektronische maaltijd- of ecocheques, zijn in principe van rechtswege erkend.

We merken echter op dat werkgevers niet bij alle erkende uitgevers terecht kunnen voor elektronische consumptiecheques.

Sodexo en Edenred beslisten om enkel papieren consumptiecheques aan te bieden. Enkel Monizze stapt in het elektronisch circuit.

3.2. Bijkomende voorwaarden

Ook elektronische consumptiecheques zijn vrij van RSZ en bedrijfsvoorheffing. Hiertoe moeten zij, bovenop de voorwaarden die gelden voor papieren consumptiecheques, aan extra voorwaarden voldoen.

Opdat elektronische consumptiecheques geen loon zijn, moeten zij ook aan alle hierna vermelde voorwaarden gelijktijdig voldoen:

• de loonfiche (van de maand(en) waarin de werkgever de consumptiecheques toekent) vermeldt het aantal consumptiecheques en het brutobedrag ervan;

• vóór het gebruik van de elektronische consumptiecheques kan de werknemer het saldo en de geldigheidsduur nagaan van de consumptiecheques die hij ontving en nog niet gebruikte;

• elektronische consumptiecheques worden geacht te zijn toegekend aan de werknemer op het moment van creditering van zijn consumptiechequerekening.
  Dit is een databank waarop voor een werknemer een aantal elektronische consumptiecheques zullen worden opgeslagen. Een erkende uitgever beheert deze rekening. 

• de keuze voor elektronische consumptiecheques wordt geregeld via een cao op ondernemingsvlak, eventueel binnen het kader van een sectorale cao.
  
  Kan men dergelijke overeenkomst niet sluiten omdat er geen vakbondsafvaardiging is of omdat het een personeelscategorie betreft die normaal niet door zo'n overeenkomst wordt beoogd, dan regelt men de keuze voor elektronische consumptiecheques door een individuele schriftelijke overeenkomst.
  Voor de openbare sector moet de toekenning van de elektronische consumptiecheque besproken zijn in het daarvoor bevoegde onderhandelingscomité;

• elektronische consumptiecheques mogen enkel ter beschikking gesteld worden door een uitgever, gezamenlijk erkend door de ministers bevoegd voor sociale zaken, werk, zelfstandigen en economische zaken.
  
  Deze erkenning kan echter vervallen of worden ingetrokken. Ook in die omstandigheden blijven de elektronische consumptiecheques geldig tot de vervaldag van hun geldigheidsduur. 

• het gebruik van elektronische consumptiecheques mag geen kosten voor de werknemer met zich meebrengen, behalve in geval van diefstal of verlies.
  De voorwaarden die daarbij gelden, moet men vastleggen in de cao op sector- of ondernemingsvlak of in het arbeidsreglement (indien de keuze voor elektronische consumptiecheques geregeld is door een individuele schriftelijke overeenkomst).

          Wanneer de onderneming:

• zowel elektronische maaltijdcheques als elektronische consumptiecheques toekent, is de kost van de vervangende drager maximaal gelijk aan de nominale waarde van één maaltijdcheque;

• enkel elektronische consumptiecheques toekent, bedraagt de kost van de vervangende drager maximaal 5 EUR.

4. Vanaf wanneer?

De wet die bovenstaande wijzigingen regelt, werd vandaag gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.

De bepalingen gelden met terugwerkende kracht vanaf 17 juli 2020, dezelfde dag waarop de algemene regeling van consumptiecheques in werking trad.