1. Samenwerkingsovereenkomst op komst
Op 2 februari 2018 hebben de federale overheid en de deelstaten een samenwerkingsakkoord gesloten over de invoering van de ‘single permit’ in België. Het gaat om een gecombineerde verblijfs- en arbeidsvergunning die aan niet-EU-onderdanen wordt toegekend om hier wettelijk te mogen verblijven en werken.
Momenteel worden arbeidskaarten en verblijfsvergunningen via aparte procedures aangevraagd. Men wil nu de procedures vereenvoudigen en de mogelijkheid geven aan de aanvragers om zich tot één loket te wenden.
De single permit is in een EU-richtlijn voorzien, maar dit moet nog in Belgische wetgeving omgezet worden. De bedoeling van de richtlijn is vooral vlotter niet-EU-buitenlanders aantrekken naar Europa.
2. Inwerkingtreding nog niet bepaald
Het samenwerkingsakkoord is de eerste stap in de omzetting. De grote lijnen van de single permit zijn bekend, maar nog niet de concrete modaliteiten. Momenteel weet men zelfs nog niet wanneer de single permit in België ingevoerd zal worden.
3. Aanvraag bij de regionale migratiedienst
De aanvraag van de single permit moet in principe bij de bevoegde regionale migratiedienst door de werkgever gebeuren. Deze dienst zorgt ervoor dat het dossier volledig is vooraleer een kopie hiervan aan de Dienst Vreemdelingenzaken overgemaakt wordt. Zowel de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) als de regionale migratiedienst moeten dan hun fiat over het dossier geven. Machtigingen tot verblijf en toelatingen tot arbeid zijn immers onlosmakelijk met elkaar verbonden. Een niet-EU-onderdaan mag hier komen werken als hij hier mag verblijven en omgekeerd ook.
Indien beide instanties positief antwoorden op de aanvraag, dan wordt de single permit aan de betrokkene werknemer bezorgd.
4. Binnenkort een elektronische platform
Het is dus belangrijk dat de DVZ en de regionale migratiedienst goed samenwerken en vlot informatie uitwisselen. Daarom wordt op termijn een elektronisch platform in het leven geroepen, maar ook hier is de datum nog niet bekend.
Juridische inhoud
1. Context
De ‘single permit’ moest eigenlijk al lang in België omgezet zijn, hoogstwaarschijnlijk zal ze in de loop van 2018 (eindelijk) werkelijkheid worden.
Een EU-richtlijn van 2011 bepaalt dat één enkele aanvraagprocedure moet leiden tot de afgifte van een gecombineerde verblijfs- en arbeidsvergunning (de ‘single permit’) voor niet-EU-onderdanen die in Europa komen werken. De aanvragers moeten zich tot één loket kunnen wenden. Momenteel moeten de niet-EU-onderdanen zowel over een arbeidskaart als over een verblijfsvergunning beschikken en beide documenten worden via aparte procedures aangevraagd.
2. Samenwerkingsakkoord op komst
Om de invoering van de ‘single permit’ in goede banen te leiden, hebben de federale overheid en de deelstaten op 2 februari 2018 een samenwerkingsakkoord gesloten. Dit akkoord wordt van kracht op het moment dat alle partijen (federale overheid en deelstaten) de tekst hebben goedgekeurd. De datum van inwerkingtreding is dus nog niet bekend.
Het samenwerkingsakkoord geeft de grote principes mee waar België naartoe wil. We lichten ze hieronder toe.
3. Hoe zal de aanvraagprocedure juist verlopen?
3.1. In principe aanvraag door de werkgever
3.2. Waar indienen?
De aanvraag door de werkgever wordt ingediend bij het Gewest dat territoriaal bevoegd is. Het samenwerkingsakkoord bepaalt het territoriaal aanknopingspunt om de bevoegde regionale migratiedienst aan te duiden.
3.3. Twee goedkeuringen nodig en onlosmakelijk met elkaar verbonden
De bevoegde regionale migratiedienst bevestigt de ontvangst van het dossier en onderzoekt of het dossier volledig en dus ontvankelijk is. Indien dit het geval is, wordt een kopie van het dossier binnen de 15 dagen naar DVZ gestuurd.
Beide organen, de regionale migratiedienst en DVZ, nemen een autonome beslissing, de eerste over de arbeidsvergunning en de tweede over de verblijfsvergunning. Indien negatieve beslissingen worden genomen, bestaat de mogelijkheid om beroep aan te tekenen tegen de beslissingen.
Wanneer beide beslissingen positief zijn, betekent DVZ de beslissingen aan de werknemer en brengt zij de werkgever hiervan op de hoogte. DVZ informeert ook de diplomatieke posten en/of de gemeente.
3.4. Uitwisseling van informatie op een manuele manier of via een elektronisch platform
De dossiers en de beslissingen tussen administraties worden per brief of via elektronische weg overgemaakt. Om de uitwisseling van informatie en documenten gemakkelijker te maken, denkt men aan de oprichting van een elektronisch platform. Maar ook hier is nog geen invoeringsdatum bekend.
3.5. Ook zelfde aanvraagprocedure voor andere profielen
Dezelfde aanvraagprocedure zal ook gevolgd worden voor intragroep-detacheringen, Europese blauwe kaarten, onderzoekers, seizoenarbeiders of au-pairactiviteiten, op voorwaarde dat de tewerkstelling langer is dan 90 dagen. Deze profielen worden geviseerd door andere specifieke EU-richtlijnen. De bedoeling is ook om dergelijke profielen naar Europa te lokken en niet te belasten met zware administratieve rompslomp. België zet ineens die EU-richtlijnen ook om. Met het oog op harmonisatie en vereenvoudiging werd beslist om dezelfde procedure te volgen als voor de single permit.
3.6. Andere verblijfstitels mogelijk voor studenten, asielzoekers of gezinsherenigers
Het samenwerkingsakkoord voorziet ook de afgifte van een verblijfstitel voor niet-EU-onderdanen die voor andere doeleinden dan werken (bijvoorbeeld studies, gezinshereniging, asiel zoeken,…) naar België komen. De verblijfstitel zal vermelden of de betrokkene migrant al dan niet in België mag werken.
Gevolgen voor de werkgever
Werkgevers zullen binnenkort een single permit kunnen aanvragen indien ze een niet-EU-onderdaan in België willen tewerkstellen.
Maar het is momenteel niet bekend wanneer de nieuwe aanvraagprocedure zal ingevoerd worden. Wij houden u op de hoogte.