Juridische inhoud

1. Fiscale aftrekbaarheid

Het betreft de aftrekbaarheid voor de werkgever van auto- en brandstofkosten voor:

• personenauto’s;
• auto’s voor dubbel gebruik;
• minibussen; en
• onechte lichte vrachtwagens.

1.1. Huidige regels

Vanaf 2020 berekenen we de aftrekbaarheid van de auto- en brandstofkosten op basis van de formule:

120% - (0,5% x coëfficiënt x aantal gram CO2 per kilometer).

In deze formule is de coëfficiënt gelijk aan:

• 1 voor voertuigen met een dieselmotor;
• 0,95 voor voertuigen met een motor op benzine, LPG, biobrandstof, elektrische motor of 'andere';
  Onder de categorie 'andere' horen ook de hybride wagens thuis, uitgerust met een hulpmotor op benzine of op diesel.
• 0,90 voor voertuigen met een motor op aardgas en een vermogen van minder dan 12 fiscale PK.

Het aftrekpercentage dat het resultaat is van deze formule, mag momenteel niet lager zijn dan 50% en niet hoger dan 100%.

Een uitzondering geldt voor de meest vervuilende wagens. Wagens met een CO2-uitstoot vanaf 200 gr/km, zijn slechts voor 40% aftrekbaar.

Deze aftrek van 40 % geldt ook voor wagens waarvoor bij de Dienst voor Inschrijvingen van Voertuigen geen CO2-uitstootgehalte beschikbaar is.

Verworpen uitgave

Het niet-aftrekbare deel van de auto- en brandstofkosten vormt een verworpen uitgave. Deze is onderworpen aan 25% vennootschapsbelasting.

1.2. Uitdoofscenario

De fiscale ingrepen beperken zich tot de aftrekbaarheid voor de werkgever van de auto- en brandstofkosten van de wagen die de werkgever ter beschikking stelt en die de werknemer voor zijn privéverplaatsingen mag gebruiken.

Aan de berekening van het belastbaar voordeel van alle aard in hoofde van de werknemer raakt men dus voorlopig niet.

1.2.1. Wagens met CO2-uitstoot

Voor bedrijfswagens die CO2 uitstoten, komt er een uitdoofscenario.

Wanneer we in dit kader spreken over 'aanschaffen' bedoelen we aankopen, huren of leasen.

Wagens op fossiele brandstof

Aanschaf vóór 1 juli 2023

Voor wagens die een werkgever aanschaft vóór 1 juli 2023, wijzigt er niets.

De aftrekregeling zoals we deze momenteel kennen (zie hoger 1.1.) blijft dus behouden.

Aanschaf vanaf 1 juli 2023 tot en met 31 december 2025

Voor wagens die een werkgever in deze periode aanschaft, geldt volgend uitdoofscenario:

• momenteel zijn de auto- en brandstofkosten minimaal voor 50% aftrekbaar (40% voor wagens met CO2-uitstoot vanaf 200 gr/km en voor wagens zonder gekende CO2-uitstoot).
  
  Vanaf inkomstenjaar 2025 (aanslagjaar 2026) valt deze ondergrens van 40% en 50% weg.
  De kosten verbonden aan wagens zonder gekende CO2-uitstoot zijn vanaf dan niet langer aftrekbaar.
  

• de auto- en brandstofkosten zijn nu voor maximaal 100% aftrekbaar.
  Voor wagens die CO2 uitstoten, evolueert deze maximale aftrekbaarheid van de auto- en brandstofkosten als volgt:

• 75% aftrekbaar vanaf inkomsten 2025;

• 50% aftrekbaar vanaf inkomsten 2026;

• 25% aftrekbaar vanaf inkomsten 2027;

• 0% aftrekbaar vanaf inkomsten 2028.
  

Het niet-aftrekbare deel van de kosten vormt een verworpen uitgave en is onderworpen aan 25% vennootschapsbelasting.

Aanschaf vanaf 1 januari 2026

De auto- en brandstofkosten, verbonden aan wagens die een werkgever aanschaft vanaf 1 januari 2026 én die CO2 uitstoten, zijn niet meer aftrekbaar.

Zij maken voor hun totaliteit een verworpen uitgave uit en zijn als zodanig onderworpen aan 25% vennootschapsbelasting.

Plug-in hybride wagens

Voor oplaadbare hybride wagens die men vanaf 1 januari 2023 aanschaft, beperkt men de fiscale aftrekbaarheid van de benzine- of dieselkosten tot maximum 50 % vanaf diezelfde datum.

De kosten verbonden aan het elektrisch laden, blijven wél voor 100% aftrekbaar.

Met deze maatregel wil de overheid het gebruik van de elektromotor extra aanmoedigen.

Dit geldt voor àlle plug-in hybrides en dus niet enkel voor de wagens die we als 'fake' bestempelen wegens een te hoge CO2-uitstoot en/of een te lage energiecapaciteit van de elektrische batterij.

Vanaf 1 januari 2026 vervalt deze maatregel.

Plug-in hybride wagens rijden immers deels op fossiele brandstof. Vanaf 1 januari 2026 bedraagt de maximale aftrekbaarheid voor alle wagens met CO2-uitstoot 50%. Vanaf dan gelden de ‘gewone’ aftrekregels dus ook voor plug-in hybrides.

Zo maken de auto- en brandstofkosten ook voor (plug-in) hybrides een volledige verworpen uitgave uit, bij aanschaf van de wagen vanaf 1 januari 2026.

1.2.2. Wagens zonder CO2-uitstoot

De auto- en ‘brandstof’kosten verbonden aan wagens die geen CO2 uitstoten, blijven voorlopig voor 100% aftrekbaar voor de werkgever.

Bij aanschaf van een wagen vanaf 2026 zal enkel voor wagens zonder CO2-uitstoot (koolstofemissievrije wagens) nog een fiscale aftrekbaarheid gelden.

Maar ook deze aftrekbaarheid bouwt de regering stelselmatig af en evolueert dan als volgt:

• 100% aftrekbaar bij aanschaf in 2026;
• 95% aftrekbaar bij aanschaf in 2027;
• 90% aftrekbaar bij aanschaf in 2028;
• 82,5% aftrekbaar bij aanschaf in 2029;
• 75% aftrekbaar bij aanschaf in 2030;
• 67,5% aftrekbaar bij aanschaf vanaf 1 januari 2031.

Het niet-aftrekbare deel van de kosten vormt een verworpen uitgave en is bijgevolg onderworpen aan 25% vennootschapsbelasting.

Opmerking

De mate van aftrekbaarheid is hier afhankelijk van het jaar waarin de werkgever de wagen aanschaft.

Hetzelfde aftrekpercentage blijft dus van toepassing gedurende de ganse looptijd van dat wagencontract.

1.3. Entiteiten onderworpen aan rechtspersonenbelasting

Hogergenoemde regels gelden in de personenbelasting en de vennootschapsbelasting.

Om ongelijkheden te vermijden, trekt men deze regels echter ook door naar entiteiten onderworpen aan de rechtspersonenbelasting, zoals VZW’s.

Zij betalen in principe geen belasting op hun winst. Er ontbreekt immers een algemene winstbasis.

Bijgevolg kunnen deze entiteiten geen kosten fiscaal in aftrek brengen. De aftrekbeperkingen van de autokosten hebben in principe dan ook geen impact op hen.

Extra belasting

Daar komt verandering in via een extra belasting voor personenwagens, wagens voor dubbel gebruik, minibussen en onechte lichte vracht.  

Meer bepaald een belasting van 25 % op:

• de volledige kosten met betrekking tot bedrijfswagens die men vanaf 1 januari 2026 aankoopt, huurt of leaset en die CO2 uitstoten; en
  
• een gedeelte van de kosten met betrekking tot koolstofemissievrije wagens die men na 31 december 2026 aankoopt, huurt of leaset.
  
  Dit geldt meer bepaald voor:
• 5 % van de kosten voor voertuigen aangeschaft in 2027;
• 10 %  van de kosten voor voertuigen aangeschaft in 2028;
• 17,5% van de kosten voor voertuigen aangeschaft in 2029;
• 25% van de kosten voor voertuigen aangeschaft in 2030;
• 32,5% van de kosten voor voertuigen aangeschaft vanaf 2031.

Geen overgangsregeling

Merk op dat er in de rechtspersonenbelasting geen overgangsregeling komt voor wagens aangeschaft tussen 1 juli 2023 en 31 december 2025.

De nieuwe regels gaan in voor wagens die de werkgever aanschaft vanaf 1 januari 2026 en die CO2 uitstoten.

Ze gelden dus vanaf het moment dat er voor deze wagens ook in de vennootschapsbelasting geen aftrek meer geldt.

Voor koolstofemissievrije wagens geldt de wijziging bij aanschaf vanaf 2027.

Toepassingsgebied

Dit zal gelden voor entiteiten onderworpen aan de rechtspersonenbelasting zoals Vzw’s.

Dit is bijgevolg niet van toepassing op de Staat, de gewesten, de Gemeenschappen, de provincies, de agglomeraties, de federaties van gemeenten, de gemeenten, OCMW's, de Polders en Wateringen en openbare kerkelijke instellingen.

2. Luik sociale zekerheid

De vergroening van de bedrijfswagens laat zich ook voelen op sociaal vlak.

Het privégebruik van de wagen die de werkgever ter beschikking stelt, vormt in principe een loonvoordeel. Het wordt echter expliciet uitgesloten uit het loonbegrip dat als basis dient voor de berekening van de socialezekerheidsbijdragen.

Er zijn bijgevolg geen 'gewone' werkgevers- en werknemersbijdragen op verschuldigd.

De werkgever moet wel een solidariteitsbijdrage betalen, in functie van het brandstoftype en de CO2-uitstoot van de wagen.

2.1. Wagens met CO2-uitstoot

Wagens aangeschaft voor 1 juli 2023

Voor wagens aangeschaft vóór 1 juli 2023, wijzigt er niets. De CO2-solidariteitsbijdrage blijft berekend volgens de gekende formule.

Voor 2023 geldt volgende formule voor:

• benzinewagens: [ ( ( CO2-emissie x 9 EUR ) - 768 ) / 12 ] x 1,5046
  
• dieselwagens: [ ( ( CO2-emissie x 9 EUR ) - 600 ) / 12 ] x 1,5046

Wagens aangeschaft vanaf 1 juli 2023

Voor wagens die een werkgever aanschaft vanaf 1 juli 2023 komt er een verhoging van de CO2-solidariteitsbijdrage.

De berekeningswijze van de solidariteitsbijdrage blijft grotendeels hetzelfde.

We starten van de basisformule voor:

• benzinewagens: [ ( ( CO2-emissie x 9 EUR ) - 768 ) / 12 ]
• dieselwagens: [ ( ( CO2-emissie x 9 EUR ) - 600 ) / 12 ]

Het resultaat van deze formule vermenigvuldigen we met factor:

• 2,25 vanaf 1 juli 2023;
• 2,75 vanaf 1 januari 2025;
• 4,00 vanaf 1 januari 2026; en 
• 5,50 vanaf 1 januari 2027.

Tot slot vermenigvuldigen we dat resultaat met factor 1,5046 (factor geldig voor 2023).

2.2. Minimum CO2-solidariteitsbijdrage

Ook het bedrag van de minimum CO2-solidariteitsbijdrage wordt gaandeweg opgetrokken.

De minimumbijdrage, die onder meer van toepassing is voor wagens zonder CO2-uitstoot, bedraagt momenteel 20,83 EUR (basisbedrag - niet-geïndexeerd).

Het geïndexeerd bedrag van de minimumbijdrage voor 2023 is 31,34 EUR.

Het basisbedrag van deze minimumbijdrage verhoogt naar:

• 23,41 EUR vanaf 1 januari 2025;
• 25,99 EUR vanaf 1 januari 2026;
• 28,57 EUR vanaf 1 januari 2027; en
• 31,15 EUR vanaf 1 januari 2028.

3. Aanschaf