Juridische inhoud

1. Invoering corona-tijdskrediet

De regering voert vanaf 1 juli het corona-tijdskrediet in voor bedrijven die erkend zijn als onderneming in herstructurering of in moeilijkheden.

Dit corona-tijdskrediet lijkt op het eerste gezicht op het bestaande stelsel van tijdskrediet. Toch vormt het een afzonderlijk systeem dat aanzienlijk verschilt van de bestaande regeling.

Zo moeten een aantal voorwaarden die gelden bij het bestaande tijdskrediet hier niet vervuld zijn.

Denk hier bijvoorbeeld aan de anciënniteits- en loopbaanvoorwaarden, de grens van 5%, ….

Dit corona-tijdskrediet komt niet in mindering van het gewone tijdskrediet.  

1.1. Wie kan beroep doen op corona-tijdskrediet?

De mogelijkheid om beroep te doen op corona-tijdskrediet is voorbehouden voor de werkgevers die onder de cao-wet vallen. Het betreft in principe dus werkgevers uit de privésector.

Bovendien moet de onderneming erkend zijn als onderneming in herstructurering of als onderneming in moeilijkheden. Hierbij moet de erkenningsperiode ten vroegste aanvangen op 1 maart 2020 en ten laatste op 31 december 2020.

Erkenning onderneming in moeilijkheden/herstructuring?

De erkenning is mogelijk als de onderneming bewijst dat ze voldoet aan de (gekende) voorwaarden inzake een erkenning in moeilijkheden of in herstructurering in het kader van SWT(artikel 14 en volgende van het KB van 3 mei 2007).

Verschil is wel dat de onderneming de erkenning kan bekomen zonder de verplichting een cao-SWT te sluiten.

De erkenning die de onderneming bekomt, kan dan wel enkel in dit kader gebruikt worden.

Een formele erkenning als onderneming in moeilijkheden of in herstructurering is dus noodzakelijk. De werkgever moet daartoe een gemotiveerde aanvraag indienen bij de bevoegde overheidsdienst. De nodige bewijsstukken moeten aantonen dat de onderneming aan de voorwaarden voldoet.

Het gaat om volgende voorwaarden en bewijzen:

• onderneming in moeilijkheden:
  een bepaald verlies registreren in de jaarrekeningen van de 2 boekjaren voor de aanvraag.
  
  Merk op dat het hier dus ondernemingen betreft die al langer dan de corona-crisis verlieslatend zijn.

• onderneming in herstructurering:
• ofwel collectief ontslag doorvoeren uiterlijk binnen de 6 maanden na datum erkenning;
• ofwel veel gebruik maken van economische werkloosheid voor arbeiders in het jaar voor de aanvraag (minstens 20% van totaal aantal dagen aangegeven voor arbeiders);
  

Deze laatste voorwaarde is voorbehouden voor ondernemingen met minimum 50% arbeiders.

Merk op dat er hier geen sprake is van tijdelijke werkloosheid overmacht.

1.2. Vermindering van prestaties met 1/5de of 1/2de

De werkgever kan aan zijn werknemer voorstellen om de arbeidsprestaties met 1/5de of 1/2de te verminderen voor een duur van minstens 1 maand en maximum 6 maanden.

De werknemer moet wel:

• voltijds werken voor de vermindering met 1/5de;
• ten minste 3/4de van een full time werken voor de halftijdse onderbreking.

Is de werknemer akkoord, dan maakt de werkgever een individuele, schriftelijke deeltijdse arbeidsovereenkomst op of voegt een bijlage bij de bestaande arbeidsovereenkomst.

Hierin vermeldt hij de arbeidsregeling en het werkrooster (conform artikel 11bis van de arbeidsovereenkomstenwet).

De werknemer moet de verminderde arbeidsduur gemiddeld naleven over de overeengekomen periode van corona-tijdskrediet, conform artikel 26bis §1 van de arbeidswet. 

Bijvoorbeeld:
Werkgever en werknemer bereiken een akkoord over een halftijdse onderbreking van een maand, van 01.09.2020 tot 30.09.2020. Tijdens die periode kan de werknemer zijn prestaties als volgt verminderen:

• ofwel een wekelijkse cyclus (bijvoorbeeld elke week enkel in de voormiddag werken en in de namiddag niet);
• ofwel een tweewekelijkse cyclus (bijvoorbeeld de ene week 2 dagen werken en 3 dagen niet en de volgende week 3 dagen werken en 2 dagen niet);
• ofwel een maandelijkse cyclus (bijvoorbeeld niet werken tijdens de eerste helft van de maand en elke werkdag tijdens de tweede helft).

Werkgever en werknemer mogen deze overeenkomst in onderling akkoord hernieuwen. De hernieuwing mag wel de 6 maanden niet overschrijden. De hernieuwde periode hoeft niet onmiddellijk aan te sluiten bij de voorgaande periode.

Belangrijk is ook dat deze periode van vermindering van prestaties volledig moet liggen binnen de periode waarin de werkgever erkend is als onderneming in herstructurering ofin moeilijkheden.Die periode van erkenning moet ten laatste op 31 december 2020 ingaan.

1.3. Inkomen werknemer tijdens corona-tijdskrediet

De werknemer zal tijdens dit corona-tijdskrediet eenzelfde uitkering ontvangen als bij gewoon tijdskrediet. Ook de toekenningsvoorwaarden voor de uitkering corona-tijdskrediet zijn dezelfde als voor een gewoon tijdskrediet.

De werkgever kan aan zijn werknemer ook nog een aanvullende vergoeding betalen. Hij is daar echter niet toe verplicht. Deze eventuele vergoeding is vrij van RSZ-bijdragen, maar wordt wel belast in hoofde van de werknemer.

Maar let op! 

De werknemer mag niet meer verdienen dan voor hij corona-tijdskrediet opnam. Het brutoloon waarop de werknemer recht had vóór opname van het corona-tijdskrediet mag dus niet lager zijn dan de som van: 

• het deeltijds brutoloon;
• de RVA-uitkering;
• het eventueel supplement op basis van een gewestelijke regeling; 
• de eventuele aanvulling van de werkgever.

Latere indexaties en baremieke verhogingen van het loon laat men wel buiten beschouwing.

1.4. Beëindiging arbeidsovereenkomst tijdens corona-tijdskrediet

Voor de ontslagvergoeding bij corona-tijdskrediet verstaat men onder het 'lopend loon' niet het werkelijk verdiende loon op het ogenblik van het ontslag.

Het 'lopend loon' is dan het loon dat op datzelfde moment door de werknemer zou zijn verdiend indien hij:

• voltijds was blijven werken of;
• zijn arbeidsprestaties van tenminste 3/4de van een voltijdse betrekking niet had verminderd.

1.5. Gelijkstelling pensioen?

Het corona-tijdskrediet wordt op dezelfde manier als tijdskrediet gelijkgesteld voor de socialezekerheidsregelingen.

Het corona-tijdskrediet is dus gelijkgesteld voor het pensioen.

2. Landingsbanen

De regering voorziet een bijkomende uitzondering op de leeftijdsgrens van 60 jaar voor onderbrekingsuitkeringen bij een landingsbaan.

2.1. Onderbrekingsuitkering bij landingsbanen: algemeen kader

Voor tijdskrediet en landingsbanen maken we een onderscheid tussen:

• het recht op afwezigheid, geregeld in de CAO nr. 103 (tot invoering van een stelsel van tijdskrediet, loopbaanvermindering en landingsbanen) waarvoor de sociale partners bevoegd zijn;
• het recht op uitkeringen, geregeld in een koninklijk besluit waarvoor de regering bevoegd is. 

De leeftijdsgrens voor het recht op afwezigheid zoals geregeld in cao nr. 103 van de Nationale Arbeidsraad (NAR) ligt lager dan deze voor het recht op uitkeringen.

Hierdoor is er een discrepantie tussen het recht op afwezigheid en het recht op uitkeringen. Zo kan de werknemer soms al recht hebben op een landingsbaan vanaf de leeftijd van 50 jaar, maar dan zonder uitkeringen.

2.1.1. Recht op afwezigheid

Werknemers hebben recht op een landingsbaan vanaf 55 jaar.

Voor werknemers in een zwaar beroep, met een lange loopbaan of in een onderneming in moeilijkheden of herstructurering, bedraagt de leeftijd 50 jaar.

2.1.2. Recht op uitkeringen

Algemeen principe: 60 jaar

De leeftijdsgrens om RVA-uitkeringen bij een landingsbaan te ontvangen, ligt op 60 jaar.

Uitzondering: 55 of 57 jaar

Werknemers met zware beroepen of lange loopbanen en werknemers in ondernemingen in herstructurering/moeilijkheden kunnen uitkeringen bij een landingsbaan genieten vanaf:

• 55 jaar voor een 1/5de vermindering;

• 57 jaar voor een 1/2de vermindering.

De sociale partners ondertekenden hiertoe op 23 april 2019 de NAR-cao die de verlaging van de leeftijdsgrens voor uitkeringen bij een landingsbaan regelt (periode 2019-2020).

De NAR-cao is een kader-cao. Daarom is er nog een bijkomende cao vereist om de leeftijdsgrens daadwerkelijk op respectievelijk 55 en 57 jaar te handhaven.

Deze cao moet gesloten worden op het niveau van:

• de sector voor de uitzondering voor zware beroepen en lange loopbanen;

• de onderneming voor de uitzondering 'onderneming in moeilijkheden/herstructurering'.

2.2. Landingsbaan mét uitkeringen vanaf 55 jaar bij onderneming in moeilijkheden of herstructurering

De regering vooziet nu een bijkomende uitzondering op de leeftijdsgrens van 60 jaar voor het recht op uitkeringen.

Voor deze uitzondering is er geen NAR-cao vereist die de verlaging van de leeftijdsgrens regelt. Er is dus ook geen ondernemings-cao vereist die uitdrukkelijk vermeldt dat men toepassing maakt van de cao van de NAR.

2.2.1. 1/5de of 1/2de corona-landingsbaan vanaf 55 jaar

De regering voorziet een recht op onderbrekingsuitkeringen bij een landingsbaan voor de voltijdse werknemers vanaf 55 jaar waarbij:

• de landingsbaan aanvangt in de periode van erkenning van de onderneming als onderneming in herstructurering of in moeilijkheden. Vereist is wel dat de periode van de erkenning ten vroegste aanvangt op 1 maart 2020 en ten laatste op 31 december 2020.
  
  Merk op: aangezien de werknemer de coronalandingsbaan tot aan zijn pensioen kan opnemen blijven de uitkeringen behouden tot na de periode van erkenning van de onderneming als onderneming in herstructurering of in moeilijkheden.
  

• de werknemer op het ogenblik van de schriftelijke kennisgeving aan de werkgever 25 jaar beroepsverleden als loontrekkende heeft (zoals bedoeld in cao nr. 103).

De erkenning is mogelijk als de onderneming bewijst dat ze voldoet aan de (gekende) voorwaarden inzake een erkenning in moeilijkheden of in herstructurering in het kader van SWT(artikel 14 en volgende van het KB van 3 mei 2007).

Verschil is wel dat de onderneming de erkenning kan bekomen zonder de verplichting een cao-SWT te sluiten. De erkenning die de onderneming bekomt, kan dan ook enkel in dit kader gebruikt worden.

2.2.2. Afwijking minimumduur landingsbaan

De regering voorziet ook een afwijking op de minimale periode van landingsbaan.

Bij de gewone landingsbanen bedraagt de minimumduur:

• 6 maanden voor een 1/5de landingsbaan;

• 3 maanden voor een 1/2de landingsbaan.

De minimumduur van de corona-landingsbaan bedraagt één maand. En dit zowel voor een 1/5de als 1/2de corona-landingsbaan.

Let op: geen recht op uitkeringen zonder recht op afwezigheid
Er kan alleen maar sprake zijn van een recht op uitkeringen als er ook een recht is om afwezig te zijn in het kader van een landingsbaan.

De regering voorziet een afwijking op de minimale duur van de landingsbaan.

Maar voor het overige moeten de voorwaarden vervuld zijn zoals voorzien in cao nr. 103. Denk hier bijvoorbeeld aan de anciënniteitsvoorwaarden en de drempel bij een 1/2de landingsbaan.