ella
Een recent besluit bevat twee concrete onderwerpen rond patronale bijdragevermindering. Enerzijds de zogenaamde zeer-lage-lonen-component (ZLL-component) in de structurele lastenverlaging voor alle werkgevers, anderzijds een aanpassing van de Sociale Maribel voor maatwerkbedrijven en beschutte werkplaatsen.
We behandelen beide onderwerpen samen in deze nieuwsbrief.
Zeer-lage-lonen-component in structurele vermindering
Vanaf 1 april 2022 bevat de structurele vermindering een geïndexeerde zeer-lage-lonen-component (afgekort als ZLL-component) ter compensatie - op macro-niveau - van de meerkost voor de werkgevers van de verhoging van het intersectoraal minimumloon (GGMMI) op 1 april 2022, 2024 en 2026.
In een nieuwsbrief van 16 maart 2022 kreeg u een eerste toelichting op basis van een advies van de Nationale Arbeidsraad. Nu is de aanpassing van de reglementering van de structurele vermindering (het besluit van 16 mei 2003) gepubliceerd.
Dit betekent concreet vanaf 1 april 2022 mogelijk een extra stukje vermindering van werkgeversbijdragen voor werknemers met een zeer laag loon (in de buurt van het nationaal minimumloon).
De structurele vermindering wordt volledig automatisch berekend in de loonberekening. De nieuwe ZLL-component is een integraal onderdeel van de structurele vermindering en zal dus ook automatisch berekend worden voor werkgevers en werknemers die voldoen aan alle voorwaarden.
Uniformisering Sociale Maribel voor maatwerkbedrijven
Vanaf 1 januari 2022 krijgen alle maatwerkbedrijven een gelijke behandeling op het vlak van werkgeversbijdragen en patronale verminderingen. Ook op het vlak van Sociale Maribel is de wetgeving nu geharmoniseerd.
Alle maatwerkbedrijven - zowel voormalige beschutte werkplaatsen, voormalige sociale werkplaatsen als nieuw opgerichte maatwerkbedrijven - behoren vanaf 1 januari 2022 tot het toepassingsgebied van de Sociale Maribel en maken op dezelfde manier aanspraak op de subsidievoordelen.
De Sociale Maribel reglementering (koninklijk besluit van 18 juli 2002) werd hiervoor aangepast via een besluit van 23 maart 2022 en een recent besluit van 1 mei 2022.
Subsidiebedrag Sociale Maribel maatwerkbedrijven en beschutte werkplaatsen vanaf 1 april 2022
Elke werknemer in dienst bij een beschutte werkplaats, sociale werkplaats of maatwerkbedrijf (PC 327.00, 01, 02, 03) die minstens 33% tewerkgesteld is, geeft aan de werkgever recht op een vermindering van werkgeversbijdragen.
Vanaf 1 april 2022 is het bedrag van de vermindering (het zogenaamd Sociale Maribel forfait ) voor deze werkgevers 540,55 euro per werknemer en per trimester.
Het verminderingsbedrag voor deze werkgevers is vanaf 1 april 2022 niet langer een optelsom van een basisbedrag en een aanvulling, zoals voor de andere werkgevers die Sociale Maribel genieten.
Opmerking: dit bedrag speelt rechtstreeks geen rol voor de loonberekening. De wetgeving voorziet voor deze werkgevers immers een uitzondering: het verminderingsbedrag komt niet in mindering van de beschikbare pot aan werkgeversbijdragen voor de toepassing van andere patronale bijdrageverminderingen.
Wat betekent dit voor de werkgever?
Voor werknemers met een loon in de buurt van het intersectoraal minimumloon, wordt de structurele vermindering van patronale bijdragen versterkt met een zogenaamde zeer-lage-lonen-component (ZZL-component).
De structurele vermindering wordt automatisch berekend in de loonberekening. De nieuwe ZLL-component is er een integraal onderdeel van, en zal dus ook automatisch berekend worden voor werkgevers en werknemers die voldoen aan alle voorwaarden.
SD Worx past de programmatie zo snel mogelijk aan zodat de loonberekeningen vanaf 1 april 2022 correct kunnen verlopen.
Juridische inhoud
1. Nieuwe component in structurele vermindering
De wettelijke basis voor de ZLL-component is al voorzien in de wetgeving. Meer bepaald via de wet van 12 december 2021 tot uitvoering van het sociaal akkoord.
Vanaf 1 april 2022 is een ZLL-component [ℽ x ( S2 - S)] toegevoegd in de algemene berekeningsformule van de structurele vermindering.
De (basis)berekeningsformule van de structurele vermindering ziet er vanaf 1 april 2022 als volgt uit :
R = F + α x (S0 – S) + ℽ x (S2 - S) + δ x (W – S1)
De concrete formule (in cijfers) verschilt naargelang de categorie waartoe de tewerkstelling behoort.
We onderscheiden volgende categorieën:
- categorie 1 = algemene categorie;
- categorie 2 = sociale maribel;
- categorie 3 = beschutte werkplaatsen en maatwerkbedrijven met onderscheid tussen:
- werknemers mét loonmatiging (=valide werknemers);
- werknemers zonder loonmatiging (=mindervalide werknemers/werknemers met arbeidshandicap).
In onderstaande tabel vindt u de actuele basisformules per categorie. de ZLL-component staat telkens schuin weergegeven.
categorie
|
Formules vanaf 1/4/2022
|
| 1 |
R = 0,1400 x (9.779,77 - S) + 0,4000 x (5.889,70 - S)
|
| 2 |
R = 79,00 + 0,2557 x (8.215,66 - S) + 0,4000 x (6.048,89 - S) + 0,0600 x (W- 14.342,02)
|
3a (zonder loonmatiging) |
R = 495,00 + 0,1785 x (10.061,21 - S) + 0,4000 x (5.889,70 - S)
|
3b (met loonmatiging) |
R = 0,1400 x (10.597,01 - S) + 0,4000 x (5.889,70 - S) |
Mechanisme nieuwe component
De nieuwe component werkt op dezelfde wijze als de reeds bestaande 'lage-lonen-component'.
Als het refertekwartaalloon S van de werknemer kleiner is dan een bepaalde loongrens S2, wordt een extra complement berekend in de structurele vermindering (bovenop de eventuele forfaitaire vermindering F en het bedrag van de lagelonencomponent).
De grootte van de ZLL-complement varieert lineair met het verschil tussen het refertekwartaalloon en de loongrens. Dit wil zeggen: hoe groter het verschil is, hoe groter de bijkomende vermindering zal zijn.
De ZLL-component is een integraal deel van de structurele vermindering en volgt dan ook alle bestaande regels van de berekening.
Denk bijvoorbeeld aan de pro rata berekening bij deeltijdse of onvolledige prestaties, cumulregels en aftoppingsregels.
Indexmechanisme
De ZLL-component zal automatisch de evolutie van de index volgen. De wet voorziet volgend systeem vanaf 1 april 2022.
De loongrens (S2) verhoogt met 2% bij elke verhoging van de loongrenzen van de werkbonus ten gevolge van de koppeling aan de index, en volgt dus het overheidssysteem van de wet van '71.
De aanpassing van S2 gebeurt in principe met ingang van het kwartaal volgend op het kwartaal waarin de loongrenzen verhogen. Als de verhoging samenvalt met het begin van een kwartaal, gebeurt de aanpassing van S2 met ingang van dat kwartaal.
Afrondingsregel bij de verhoging van S2: afronding tot de dichtstbijzijnde eurocent, waarbij 0,005 EUR naar 0,01 EUR afgerond wordt.
Dit indexmechanisme is van toepassing vanaf 1 juli 2022 (vanaf het kwartaal volgend op het kwartaal waarin het bedrag van de loongrens S2 door het besluit van 1 mei 2022 is vastgesteld). De berekening gebeurt kwartaal na kwartaal cumulatief tot een nieuw bedrag S2 wordt bepaald.
2. Wat zijn maatwerkbedrijven?
Maatwerkbedrijven zijn in hoofdzaak de voormalige sociale en beschutte werkplaatsen in het Vlaams Gewest die behoren tot het Paritair Subcomité voor de Vlaamse sector van de beschutte werkplaatsen, de sociale werkplaatsen en de maatwerkbedrijven (PC 327.01).
Het gaat om bedrijven die zich richten op tewerkstelling van personen met een arbeidsbeperking, personen die moeilijkheden ervaren in het reguliere arbeidscircuit.
Ter herinnering
We spreken van 'maatwerkbedrijven' sinds het maatwerkdecreet dat in werking trad op 1 april 2015. Dit decreet maakte een einde aan de opdeling in beschutte en sociale werkplaatsen.
Voortaan was er nog enkel sprake van 'maatwerkbedrijven', met als kernactiviteit de tewerkstelling van mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt.
Ook het financieringsmodel werd grondig hertekend: de ondersteuning vertrok niet langer van forfaitaire subsidies voor ondernemingen, maar werd via het rugzakprincipe aan een individu gekoppeld (in functie van zijn/haar afstand tot de arbeidsmarkt en nood aan begeleiding).
Echter, op 26 januari 2016 besliste de Raad van State tot een schorsing van het Maatwerkbesluit. Daardoor trad op 8 februari 2016 de voormalige regeling inzake beschutte en sociale werkplaatsen automatisch opnieuw in werking.
Met het Vlaamse maatwerk-bis-besluit van 17 februari 2017 trad de maatwerkregelgeving uiteindelijk op 1 januari 2019 definitief in werking.
Verschillen wegwerken
In de praktijk blijft het onderscheid tussen de voormalige beschutte werkplaatsen en sociale werkplaatsen in het Vlaams Gewest nog steeds bestaan.
Vandaag zijn er nog steeds heel wat verschillen in de loon-en arbeidsvoorwaarden tussen werknemers in voormalige beschutte en sociale werkplaatsen.
Een eerste stap in de harmonisering werd gezet met de aanpassing van het toepassingsgebied van PC 327.01. Sinds 14 juli 2016 is PC 327.01 ook bevoegd voor de maatwerkbedrijven. Er kunnen dus cao's van toepassing op alle maatwerkbedrijven worden afgesloten.
Tot eind 2021 kregen de maatwerkbedrijven en voormalige sociale en beschutte werkplaatsen in het Vlaams Gewest bovendien een andere behandeling op het vlak van werkgeversbijdragen en patronale verminderingen. Deze verschillen worden nu weggewerkt door de federale overheid.
De federale wetgeving inzake structurele lastenverlaging is reeds eerder gelijkgetrokken vanaf 1 januari 2022. Alle maatwerkbedrijven en beschutte werkplaatsen behoren nu tot categorie 3 voor de structurele vermindering en genieten dezelfde verminderingen voor hun werknemers.
De federale wetgeving inzake Sociale Maribel is nu ook aangepast vanaf 1 januari 2022 zodat alle maatwerkbedrijven en beschutte werkplaatsen in heel België dezelfde behandeling en voordelen krijgen.
