Op 24 januari 2023 bereikten de sociale partners binnen de Nationale Arbeidsraad (NAR) een akkoord over de toekenning van een fietsvergoeding van 0,27 EUR per effectief gefietste woon-werkkilometer.

 

De suppletieve cao nr. 164 treedt op 1 mei 2023 in werking. 

 

Huidige situatie

 

Momenteel is er geen wettelijke verplichting om een fietsvergoeding toe te kennen aan werknemers die (een deel van) hun woon-werktraject afleggen met de fiets.

 

Heel wat sectoren voorzien dergelijke vergoeding wel in een cao. Ook bedrijven die willen inzetten op duurzame mobiliteit voorzien op hun niveau vaak een specifieke fietsvergoeding.

 

Voor de fietsvergoeding geldt een vrijstelling inzake sociale zekerheid en belastingen. Daartoe is vereist dat de vergoeding beperkt blijft tot 0,27 EUR (bedrag geldig vanaf 1 januari 2023) per effectief getrapte woon-werkkilometer.

 

Licht op groen voor veralgemeende fietsvergoeding

 

Situering

 

Op 24 januari 2023 bereikten de sociale partners binnen de Nationale Arbeidsraad (NAR) een akkoord over de toekenning van een fietsvergoeding van 0,27 EUR per effectief gefietste woon-werkkilometer.

Dit bedrag zal jaarlijks geïndexeerd worden volgens hetzelfde mechanisme als de bestaande fietsvergoeding.

 

Ze sloten hierover de suppletieve (of aanvullende) cao nr. 164 die de toekenningsvoorwaarden van de veralgemeende fietsvergoeding regelt. 

 

Voor wie?

 

De cao is van toepassing op werknemers uit de privésector die momenteel nog geen recht hebben op een specifieke fietsvergoeding voor hun woon-werkverplaatsingen met de fiets.

 

Om in aanmerking te komen, moet de werknemer zijn woon-werktraject regelmatig met de fiets afleggen.

Denk bijvoorbeeld aan 1x per week met de fiets naar het werk, of fietsen tijdens de zomermaanden.

 

Fiets

 

Voor de toepassing van deze cao beschouwt men als fiets:

• een rijwiel;
  Volgens de wegcode is dit elk voertuig met twee of meer wielen, voortbewogen door één (of meerdere) gebruiker(s) door middel van pedalen of  handgrepen.
  Voorbeelden: stadsfiets, tandem, ligfiets, bakfiets, e-bike (tot 25 km/u).
• een gemotoriseerd rijwiel; of
• een speed pedelec (tot 45 km/u).

 

Gemotoriseerde rijwielen en speed pedelecs komen enkel in aanmerking wanneer ze elektrisch worden aangedreven.

 

Geen dubbel op

 

Een werknemer kan zijn woon-werktraject opdelen in deeltrajecten en deze telkens met een ander vervoermiddel afleggen.

Een werknemer kan ook in de herfst- en wintermaanden met openbaar vervoer naar het werk komen en tijdens de lente- en zomermaanden met de fiets.

 

Voor elk vervoermiddel kan hij dan de bijhorende vergoeding ontvangen.

 

Er mag echter geen dubbele vergoeding zijn voor eenzelfde traject op hetzelfde moment.

De cao geeft het voorbeeld van een werknemer die een jaarabonnement heeft voor de trein. Hij zal geen aanspraak kunnen maken op de suppletieve fietsvergoeding wanneer hij af en toe de fiets neemt.

 

De werknemer zal dus de meest gepaste (abonnements)formule moeten kiezen.

 

Maximum 20 km enkel

 

Er komt ook een begrenzing qua afstand. De cao geeft recht op een fietsvergoeding van 0,27 EUR voor een maximale afstand van 20 kilometer (enkele rit).  

 

Voor 2023 komt dit neer op een maximum van 10,80 EUR (0,27 EUR x 20 km x 2) per gefietste dag.

 

Suppletieve cao

 

Zoals gezegd betreft het een suppletieve cao.

 

Wanneer sectoren en/of bedrijven op hun niveau al een collectieve arbeidsovereenkomst  (cao) hebben die voorziet in een specifieke vergoeding voor de woon-werkverplaatsingen per fiets, dan blijft deze cao van toepassing.

Dit geldt zowel voor de daarin vastgestelde toepassingsmodaliteiten als voor de bedragen, dus ook wanneer de cao een lager bedrag voorziet.

 

Bedrijven die een fietsvergoeding toekennen op basis van een individuele of bedrijfsovereenkomst en dus niet in het kader van een cao, vallen wel onder de suppletieve cao.

 

In sectoren waarvan het paritair comité pas voor een eerste keer samengesteld werd vanaf 1 januari 2020, moet de suppletieve fietsvergoeding tijdelijk niet toegekend worden. Meer bepaald vanaf 1 mei 2023 tot 31 december 2023.  

 

Modaliteiten

 

Via een verklaring op eer geeft de werknemer het aantal kilometers van zijn woon-werktraject op die hij per fiets zal afleggen. Hij verklaart daarbij ook op welke dagen hij de fiets zal nemen. 

 

De werkgever mag zelf bepalen:

• met welke frequentie hij deze verklaring op eer wil ontvangen;
• hoe hij zal controleren of de verklaring overeenstemt met de werkelijkheid. 

 

Compensatie

 

De veralgemeende fietsvergoeding brengt extra kosten met zich mee voor de werkgevers.

 

Voor 2023 en 2024 voorziet de regering daarom in een compensatiemechanisme. Dit zou ook het effect op de loonkostontwikkeling moeten neutraliseren.

 

Van zodra we meer informatie hebben over deze compenserende maatregelen, komen we hierop terug.

 

Vanaf wanneer?

 

De suppletieve cao van de NAR treedt op 1 mei 2023 in werking.

Wat betekent dit voor de werkgever?

Sectoren en werkgevers die al een collectieve arbeidsovereenkomst hebben die voorziet in een specifieke fietsvergoeding voor de woon-werkverplaatsingen, kunnen deze ongewijzigd blijven toepassen.

 

In een sector of bedrijf waar nog niets voorzien is, zal een werknemer zich kunnen beroepen op de nieuwe cao van de NAR.

Als hij voldoet aan de specifieke voorwaarden, zal hij dan vanaf 1 mei 2023 recht hebben op een fietsvergoeding van 0,27 EUR (bedrag geldig voor 2023) per effectief getrapte woon-werkkilometer.

Hetzelfde geldt ook voor bedrijven die een fietsvergoeding toekennen op basis van een bedrijfs- of individuele overeenkomst.

 

Deze veralgemeende fietsvergoeding brengt extra kosten met zich mee. Daarom voorziet de regering voor 2023 en 2024 in een compensatiemechanisme.