Juridische inhoud

1. Anonieme praktijktests tegen discriminatie

Bewijsvoering rond discriminatie is vaak moeilijk. Daarom kunnen de sociaal inspecteurs zich voortaan voordoen als (potentiële) klanten of (potentiële) werknemers zonder zich als inspecteur kenbaar te maken.

• Datamining is het gericht zoeken naar verbanden in gegevensverzamelingen met als doel profielen op te stellen voor meer diepgaand onderzoek;
• Datamatching betekent het vergelijken van twee sets van verzamelde data met elkaar.

2. Voorwaarden voor anonieme praktijktest

De sociaal inspecteurs hebben deze bijzondere bevoegdheid inzake discriminatie slechts indien volgende voorwaarden samen vervuld zijn:

• bij objectieve aanwijzingen van discriminatie, na een klacht of een melding;
  
• na een schriftelijk en voorafgaand akkoord van de arbeidsauditeur of de procureur des Konings.
  
• indien het noodzakelijk is om de reële omstandigheden die gelden voor gewone (potentiële) klanten of (potentiele) werknemers te kunnen vaststellen. Het is dus pas als deze vaststellingen niet op een andere manier kunnen gebeuren dat deze anonieme praktijktests toegelaten zijn.

Ook moeten de sociaal inspecteurs alle acties die ze ondernemen tijdens de opsporing en de resultaten ervan optekenen in een verslag en meedelen aan de arbeidsauditeur of de procureur des Konings.

Provocatie niet toegelaten
Provocatie is niet toegelaten. De opsporingsmethode moet zich beperken tot het creëren van de gelegenheid om een discriminerende praktijk aan het licht te brengen. De sociaal inspecteur mag met deze methode geen discriminerende praktijk creëren terwijl er geen ernstige aanwijzing was van praktijken die men kan bestempelen als directe of indirecte discriminatie.

3. Sociaal inspecteur mag kleine overtredingen plegen

Sociale inspecteurs mogen in het kader van hun opdracht geen strafbare feiten plegen.

Het nabootsen van courante praktijksituaties in discriminatie-aangelegenheden is in de praktijk echter vaak slechts mogelijk door kleine strafrechtelijke overtredingen te plegen (bijvoorbeeld het gebruik van een valse naam,…).

• niet ernstiger mogen zijn dan die waarvoor de inspecteur de opsporingsmethode gebruikt;
• evenredig moeten zijn met het nagestreefde doel.

Het uitdrukkelijk en voorafgaand akkoord van de arbeidsauditeur of de procureur des Konings is hierbij nodig.

Ook de magistraat die toelating geeft aan een sociaal inspecteur tot het plegen van

strafbare feiten in dit kader krijgt geen straf.

4. Inwerkingtreding en evaluatie

Inwerkingtreding
De mogelijkheid om deze methode te gebruiken, treedt in werking op 1 april 2018.

Evaluatie
Een jaar na de inwerkingtreding voorziet de wetgever in een evaluatie. Deze evaluatie moet worden voorgelegd aan de Kamer van volksvertegenwoordigers met het oog op een eventuele bijsturing van deze wet.