Juridische inhoud

1. Gelegenheidsarbeid

In de land- en tuinbouwsector bestaat een specifiek stelsel van gelegenheidsarbeid. 

Arbeiders kunnen in deze sectoren een beperkt aantal dagen per jaar werken onder een gunstig RSZ-regime.

De bijdragen voor gelegenheidsarbeiders worden niet berekend op het werkelijke loon, maar op een forfaitair dagloon.

Bovendien is de werkgeversbijdrage voor hen lager, omdat noch de bijdrage jaarlijkse vakantie, noch de loonmatigingsbijdrage verschuldigd is.

Het betreft de arbeiders, tewerkgesteld bij een werkgever die valt onder:

• het Paritair Comité voor het Tuinbouwbedrijf (PC 145), met uitzondering van de sector inplanting en onderhoud van parken en tuinen;

• het Paritair Comité voor de Landbouw (PC 144), voor zover de werkgever de betrokken werknemer uitsluitend tewerkstelt op de eigen gronden;

• het Paritair Comité voor de Uitzendarbeid (PC 322), voor zover de uitzendarbeider wordt tewerkgesteld bij een gebruiker in één van de bovengenoemde sectoren.

2. Versoepelingen

Net zoals in 2020, versoepelt de regering ook in 2021 de specifieke regeling voor gelegenheidsarbeid op een aantal punten.

Wij geven u een beknopt opverzicht van de maatregelen die op stapel staan. 

2.1. Verhoging aantal dagen gelegenheidsarbeid

Principe

Het gunstige RSZ-regime geldt voor een beperkt aantal dagen per jaar. Meer bepaald:

• 30 dagen per jaar in de landbouw;

• 65 dagen per jaar in de tuinbouw;

• 100 (65 + 35 extra) dagen per jaar voor de witloofteelt;

• 100 (65 + 35 extra) dagen per jaar voor de champignonteelt.

Uitzendkrachten mogen het aantal dagen van de betreffende sector niet overschrijden.

De uitbreiding met 35 extra dagen voor de witloof- en champignonteelt is slechts mogelijk wanneer de werkgever specifieke voorwaarden naleeft. We gaan hier in deze nieuwsbrief niet dieper op in.

Voor uitzendkrachten mag men de uitbreiding tot 100 dagen niet toepassen.

Verhoging

De gevolgen van de COVID 19 pandemie zullen deze sectoren ook in 2021 nog parten spelen. Daarom komt er een verhoging van het aantal dagen dat deze werkgevers gebruik kunnen maken van het voordelig stelsel van de gelegenheidsarbeid.

Concreet betekent dit voor het jaar 2021 een verhoging van: 

• het maximum aantal dagen in de landbouw van 30 naar 60 dagen;

• het maximum aantal dagen in de tuinbouw van 65 naar 100 dagen.

2.2. 180-dagen-regel: van sector- naar ondernemingsniveau

Principe

Om van het voordelig regime te kunnen genieten, mag de gelegenheidsarbeider in de loop van de 180 voorafgaande dagen niet in een ander statuut gewerkt hebben in de land- of tuinbouwsector.

Versoepelingen

Van sector- naar ondernemingsniveau

Vanaf 1 januari 2021 tot en met 31 december 2021 beperkt men de 180-dagen-regel tot het niveau van de eigen onderneming. 

Wanneer een bedrijf bestaat uit meerder juridische entiteiten, die men in de praktijk als één onderneming runt, beschouwt men dit geheel van afzonderlijke vennootschappen toch als één enkele onderneming.

Ook wanneer bloed- en/of aanverwanten meerdere ondernemingen uitbaten, geldt een vermoeden dat het om één enkele onderneming gaat. 

Door deze versoepeling kan de arbeider die al als vaste werknemer in een andere sector of bij een andere onderneming in de land- of tuinbouw gewerkt heeft, onmiddellijk aan de slag als gelegenheidswerknemer.

Bepaalde duur/bepaald werk

Een werkgever kan de arbeider, na de tewerkstelling als gelegenheidswerknemer, in dienst nemen met een contract van bepaalde duur of voor een duidelijk omschreven werk van maximaal 6 opeenvolgende kalenderweken.

Deze vaste tewerkstelling neemt men niet in aanmerking voor de toepassing van de 180-dagen-regel.  

Pensioen

De 180-dagen-regel geldt niet wanneer een vaste werknemer met wettelijk pensioen gaat en nadien in dezelfde onderneming aan de slag wil als gelegenheidsarbeider. 

Vanaf wanneer?

Deze versoepelingen gelden vanaf 1 januari 2021 en blijven van kracht tot 31 december 2021.

3. Fruitteelt

Voor de fruitteelt kwam er in 2020 een verruimde seizoenregeling tot maximum 100 dagen gelegenheidsarbeid per kalenderjaar tot stand.

De regering trekt dit ook door voor gans 2021 en komt zo tegemoet aan de reële noden van deze sector.

3.1. 35 extra dagen gelegenheidsarbeid mits voorwaarden

Fruittelers maken deel uit van de tuinbouwsector. Zij kunnen dus standaard een beroep doen op 65 dagen gelegenheidsarbeid.

Van 65 naar 100 dagen

Bovenop dit contingent van 65 dagen, voorziet men 35 extra dagen voor gelegenheidswerknemers in de ganse fruitsector.

Men kan enkel gebruik maken van deze extra 35 dagen als de gelegenheidswerknemer de 65 dagen daarvoor ook in de fruitsector actief was.

Merk op dat de uitbreiding niet geldt voor de uitzendsector. Voor uitzendkrachten blijft het contingent dus beperkt tot 65 dagen.  

Voorwaarden

Deze uitbreiding met 35 extra dagen is maar mogelijk voor maximaal 33% van het aantal gelegenheidswerknemers die de werkgever in 2020 heeft aangegeven.

Bovendien moet de werkgever gelijktijdig aan volgende voorwaarden voldoen:

• voor het jaar 2021 een tewerkstellingsvolume aantonen (uitgedrukt in voltijdse equivalenten) dat minstens gelijk is aan het gemiddelde van de 4 DmfA-aangiften voor het jaar 2019;
  
• uiterlijk op 15 april 2021 een schriftelijke aanvraag richten aan de voorzitter van het Paritair Comité voor het tuinbouwbedrijf en aan het Waarborg en Sociaal fonds voor het tuinbouwbedrijf.
  
  Deze aanvraag bevat een verklaring die de werkgever samen met de aanvraag moet indienen.
  In deze verklaring verbindt de werkgever er zich toe om:
• de sociale wetgeving en cao's correct toe te passen;
• geen gebruik te maken van constructies met betrekking tot detachering;
• geen beroep te doen op schijnzelfstandigen;
• niet aan sociale dumping te doen;
• niet te werken met constructies van aannemings- of dienstverleningscontracten met Belgische of buitenlandse ondernemingen.
  Hiermee wil men vermijden dat men de Belgische wetgeving rond verboden terbeschikkingstelling zou omzeilen.


Wanneer de werkgever de aanvraag niet samen met de verklaring indient, is de aanvraag niet ontvankelijk.

Het Waarborg en Sociaal Fonds voor het tuinbouwbedrijf stelt een modeldocument beschikbaar voor de schriftelijke aanvraag en verklaring.


 

Beslissing

Binnen het paritair comité (PC) voor het tuinbouwbedrijf is een werkgroep 'Fruitteelt' opgericht.
Deze werkgroep beoordeelt de aanvragen vóór 10 mei 2021 aan de hand van de DmfA- en de Dimona-aangiften.

Voor elke onderneming die de aanvraag indient, berekent het Waarborg en Sociaal fonds voor het tuinbouwbedrijf het aantal gelegenheidswerknemers tijdens het jaar 2020 en het aantal dat overeenkomt met 33 % daarvan.
Zo kent men het maximum aantal gelegenheidswerknemers die voor de extra 35 dagen in 2021 in aanmerking komen.

De werkgroep 'Fruitteelt' onderzoekt het dossier en formuleert een advies aan het PC voor het tuinbouwbedrijf. Het PC neemt finaal de beslissing.

Deze beslissing bevat onder meer het aantal gelegenheidswerknemers waarop de werkgever in 2021 een beroep kan doen voor de 35 extra dagen gelegenheidsarbeid in de fruitsector.

Het  PC deelt deze beslissing mee aan de betrokken werkgever en bezorgt ze uiterlijk op 31 mei 2021 aan de RSZ en aan de minister van Sociale Zaken. 

Vanaf wanneer?

De uitbreiding tot 100 dagen geldt vanaf 1 januari 2021 en eindigt (voorlopig?) op 31 december 2021.