Juridische inhoud

1.  Interregionale en internationale mobiliteit

Vlaamse leerlingen hebben al de mogelijkheid om de werkplekcomponent van hun alternerende opleiding uit te voeren bij een onderneming die gevestigd is buiten de Vlaamse Gemeenschap.

Nu voorziet men ook de mogelijkheid voor leerlingen die ingeschreven zijn bij een onderwijs- of opleidingsinstelling, gevestigd in de Franse of Duitstalige Gemeenschap of in het buitenland om met een Vlaamse onderneming een alternerende overeenkomst te sluiten.

De onderwijs- of opleidingsinstelling moet door de lokale betrokken bevoegde instantie als leerplek in het kader van een gelijkwaardig opleidingssysteem van alternerend leren en werken erkend zijn. Het Departement Werk en Sociale Economie oordeelt over de gelijkwaardigheid van een opleidingssysteem buiten de Vlaamse Gemeenschap en kan een samenwerkingsovereenkomst sluiten met de bevoegde instantie.

De Vlaamse onderneming moet ook in deze situatie erkend zijn volgens de Vlaamse regels. Verder  moet de onderneming ook de Vlaamse overeenkomsten voor alternerend leren gebruiken.

Voor deze leerling zal het studieprogramma uit het andere land of de andere gemeenschap gevolgd worden.

2. Vakantieregeling

Leerlingen met een overeenkomst van alternerende opleiding en met een stageovereenkomst alternerende opleiding volgen de schoolvakantieregeling. Dit betekent dat deze leerlingen tijdens de schoolvakanties niet aanwezig moeten zijn in de klas en op hun werkplek.

Leerlingen met een overeenkomst van alternerende opleiding recht hebben ook recht op betaalde vakantie zoals gewone werknemers.

Deze betaalde vakantiedagen moeten de leerlingen opnemen tijdens de schoolvakantie. De andere dagen tijdens de schoolvakantie zijn dan onbetaald.

Nu voorziet men een bijkomende mogelijkheid bij collectieve sluiting om de betaalde vakantiedagen op te nemen.

In sommige ondernemingen geldt immers een collectieve sluiting door jaarlijkse vakantie. Meestal is dit tijdens een schoolvakantie maar een collectieve sluiting kan zich ook voordoen tijdens de lesweken. De leerling kan dan niet worden opgeleid in de onderneming en hij kan ook geen betaalde vakantiedagen opnemen. De onderneming sluit immers niet tijdens de schoolvakantie.

In dit geval kan de leerling toch betaalde vakantiedagen opnemen. De leerling moet wel eerst de eventuele recuperatiedagen waar men nog recht op heeft uitputten. Als de leerling onvoldoende opgebouwde betaalde vakantiedagen heeft om alle dagen van de collectieve sluiting te overbruggen kan men voor deze of de resterende dagen tijdelijke werkloosheid wegens collectieve sluiting aanvragen.

3.  Leervergoeding tijdens schorsing

De onderneming moet een leervergoeding betalen zowel voor de opleiding in de onderneming als voor het volgen van de lessen en de activiteiten die gelijkgesteld zijn met lessen.

Ook tijdens de schorsing van de overeenkomst heeft de leerling recht op de leervergoeding.

De onderneming moet geen leervergoeding betalen bij arbeidsongeschiktheid door:

• arbeidsongeval en beroepsziekte;
• ziekte voor arbeidsongeschiktheidsdagen die samenvallen met onbetaalde vakantiedagen.

De praktijk leert echter dat dit principe in bepaalde, specifieke gevallen niet realistisch is.

Zo zijn er ook tijdelijke gedeeltelijke schorsingen van de overeenkomst waarbij de leerling wel de lessen kan volgen maar niet de opleiding op de werkplek kan uitvoeren.

Daarom voorziet men nu bijkomende gevallen waarin de onderneming geen leervergoeding moet betalen voor het volgen van de lessen of voor gelijkgestelde activiteiten.

De onderneming moet geen leervergoeding betalen:

• tijdens het facultatief gedeelte van het pre- en postnataal verlof als de leerling de lescomponent volgt maar niet de werkplekcomponent;
• bij profylactisch verlof van de leerling tijdens de werkplekcomponent;
• bij tijdelijke gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid waarbij de leerling niet geschikt is om de werkplekcomponent uit te voeren maar wel de lescomponent en na eventuele uitputting van de gewaarborgde leervergoeding.

In deze gevallen kan de leerling voor het luik werkplekcomponent terugvallen op een vervangingsinkomen als aan de voorwaarden is voldaan.

De leerling blijft ook verzekerd voor arbeidsongevallen op de lesplaats.

4.  Aanpassingen aan de stageovereenkomst alternerende opleiding

Vroeger gold het principe dat ook een stageovereenkomst alternerende opleiding een voltijdse overeenkomst was. Vanaf 1 september 2022 is dit niet langer het geval.

Daarnaast voegt de wetgever een aantal bijkomende voorwaarden toe.

Partijen sluiten de stageovereenkomst voor minstens 28 uur per week en maximaal de gemiddelde wekelijkse voltijdse arbeidsduur die van toepassing is in de onderneming.

De overeenkomst heeft betrekking op het volledige leertraject. Het gaat hier dus zowel over de lescomponent als de werkplekcomponent.

Voor de berekening van het aantal uren binnen de overeenkomst telt een les of een activiteit die gelijkgesteld is met een les, mee voor zestig minuten.