In een vorige nieuwsbrief informeerden we jullie reeds over de wijziging van de voortgezette binding van collectieve arbeidsovereenkomsten bij overgang naar een ander paritair comité of subcomité.

 

Met de publicatie in het Belgisch Staatsblad treedt deze wijziging in voege vanaf 1 januari 2023.

 

Harmonisering paritaire (sub)comités

 

Er loopt al een aantal jaren een harmoniseringsoefening om het aantal paritaire comités en subcomités te verminderen. Dit wil men bereiken door o.a. de modernisering van de bevoegdheidsgebieden, de oprichting van nieuwe gemengde comités of het fusioneren van sectoren.

 

We denken hier bijvoorbeeld aan de bedienden in de land- en tuinbouw die vanaf 1 januari 2023 moeten overgaan naar de Paritaire comités voor de land- en tuinbouw (PC 144 en 145).

 

Sinds 1 april 2021 is het Paritair Comité voor de stoffering en de houtbewerking (PC 126)  bevoegd voor arbeiders én bedienden.

 

We verwachten op 1 april 2023 ook een uitbreiding van het Paritair Comité voor de bedienden uit de petroleumnijverheid en -handel (PC 211) met de arbeiders van het Paritair Comité voor de petroleumnijverheid en -handel (PC 117).

 

Deze wijzigingen hebben een impact op het landschap van de paritaire comités en subcomités, maar ook op de toepasselijke collectieve arbeidsovereenkomsten (cao's).

 

De CAO-wet regelt het lot van de loon- en arbeidsvoorwaarden voor de werknemers en werkgevers die door een herschikking onder een ander PC zullen vallen. Artikel 27 van de CAO-wet bepaalt de voortgezette binding van cao’s bij wijziging van paritair comité omwille van een nieuwe of gewijzigde bevoegdheidsomschrijving.

 

Impact wijziging paritair (sub)comité op loon- en arbeidsvoorwaarden

 

De wijziging van bevoegdheid van een paritair comité vereist een oplossing voor de betrokken werknemers op het vlak van hun rechten en plichten en de toepassing van de sectorale collectieve arbeidsovereenkomsten in de tijd.

De sociale partners kunnen hiervoor een bijzondere collectieve arbeidsovereenkomst sluiten, die bepaalt welke loon- en arbeidsvoorwaarden van toepassing zijn.

 

Het gaat hier om de overgang naar een ander paritair comité of subcomité ingevolge de wijziging van de werkingssfeer van een paritair comité of subcomité of ingevolge de oprichting of de opheffing van een paritair comité of subcomité.

 

Indien men geen bijzondere collectieve arbeidsovereenkomst sluit, voorziet de CAO-wet dat de werkgevers en werknemers betrokken bij een overgang van paritair comité, gebonden blijven door de in het voorheen bevoegde paritair (sub)comité gesloten overeenkomsten totdat het nieuwe bevoegde paritair comité de situatie regelt.

 

Wijziging voortgezette binding van cao's bij overgang PC

 

In 2018 heeft men deze voortgezette binding uitgebreid naar nieuw aangeworven werknemers.

 

Ook de nieuwe werknemers, aangeworven na de overstap naar het nieuwe/gewijzigde paritair (sub)comité, waren onderworpen aan de collectieve arbeidsovereenkomsten van toepassing in het oude paritair comité. Dit gold zolang in een bijzondere collectieve arbeidsovereenkomst niet anders was overeengekomen.

Op die manier moest een werkgever collectieve arbeidsovereenkomsten van een paritair comité toepassen waartoe die werknemers nooit behoorden.

 

Voortgezette binding van cao's vanaf 1 januari 2023

 

Om dit opmerkelijk gevolg uit te sluiten, hebben de sociale partners beslist om deze wijziging ongedaan te maken en terug te keren naar de beperkte toepassing van de voortgezette binding.

De toepassing van de collectieve arbeidsovereenkomsten van een voorheen bevoegd paritair comité blijft beperkt tot werknemers die al in dienst waren vóór de wijziging van het paritair comité.

 

De betrokken werkgever moet de bestaande collectieve arbeidsovereenkomsten  verder toepassen totdat het nieuw bevoegde paritair comité een bijzondere collectieve arbeidsovereenkomst sluit.

 

Werknemers aangeworven na de overstap naar het nieuwe/gewijzigde paritair comité, zullen onderworpen zijn aan de collectieve arbeidsovereenkomsten van toepassing in het nieuwe/gewijzigde paritair comité.

 

Overgangsbepaling

 

Artikel 27 van de CAO-wet wordt opnieuw opgenomen in zijn versie van vóór de wijziging in 2018.

 

Deze aanpassing is ook van toepassing op de werkgevers en de werknemers waarvan de overgang van een paritair (sub)comité naar een ander paritair (sub)comité plaatsvond tussen 15 februari 2018 en 31 december 2022.

 

Voortgezette binding van koninklijke besluiten

 

Voor verschillende aspecten van het arbeidsrecht legt een koninklijk besluit de sectorale arbeidsvoorwaarden vast.

We denken hier bijvoorbeeld aan de definitie van arbeidstijd, toelating voor nachtarbeid, voorwaarden voor het invoeren van economische werkloosheid.

 

Het paritair comité waartoe de werkgevers en werknemers behoorden vóór de wijziging, kan bepalen welke koninklijke besluiten van toepassing blijven na deze wijzigingen en op welke werkgevers en werknemers die van toepassing blijven.

 

Als het oude paritair comité niets doet, blijven de werkgevers en de werknemers automatisch onderworpen aan de koninklijke besluiten die op hen van toepassing waren vóór de wijziging van het paritair comité. Dat geldt zolang er geen opheffing of wijziging van de koninklijke besluiten plaatsvindt. 

Wat betekent dit voor de werkgever?

Bij wijziging, oprichting of opheffing van een paritair comité of subcomité blijven de bestaande collectieve arbeidsovereenkomsten van toepassing totdat het nieuw bevoegde paritair comité een bijzondere collectieve arbeidsovereenkomst sluit. Het gaat hier om de werknemers die al in dienst waren vóór de wijziging, oprichting of opheffing van het paritair comité of subcomité.