Juridische inhoud

1. Loonmarge 1,1%

De loonmarge of loonnorm voor de periode 2019 - 2020 is 1,1%.  Deze marge komt bovenop de indexering en de baremieke verhogingen, die beide gegarandeerd zijn.  De loonmarge is de maximale gemiddelde stijging van de loonkost op interprofessioneel, sectoraal en werkgeversniveau. 

Sectoren en bedrijven moeten zich dus (gemiddeld) aan deze loonmarge houden.

De sectoren kunnen binnenkort overleg starten over de concrete invulling van de maximale marge.  De maximale marge betekent niet per se dat er een verhoging van het brutoloon met 1,1% komt.  

Bij de invulling van de marge moeten we rekening houden met de totale loonkost.  De invoering of verhoging van alternatieve loonvormen (maaltijd- of ecocheques, aanvullend pensioen, …) zijn ook mogelijk. 

Na de sectorale overlegronde kunnen bedrijven eventueel nog eigen afspraken maken, weliswaar binnen de maximale marge van 1,1%.

2. Hoger minimumloon

Het interprofessioneel minimumloon (CAO nr. 43) stijgt op 1 juli 2019 met 1,1%.

Bovendien willen de sociale partners in een werkgroep tegen 30 september 2019 voorstellen formuleren voor een aanzienlijke verhoging van dat minimumloon.

3. Mobiliteit en terugbetaling woon-werkverkeer

Vanaf 1 juli 2019 stijgt de terugbetaling van de kosten voor het woon-werkverkeer met het openbaar vervoer (CAO 19octies) tot 70% van de prijs van het abonnement. De CAO zal vanaf dan ook van toepassing zijn op woon-werkverplaatsingen van minder dan 5 km.  Vandaag is dat nog niet het geval.

Het derdebetalersysteem 80/20 wordt verlengd.  In dat systeem betaalt de werkgever 80% van de prijs van het treinabonnement, en de overheid de overige 20%.

De sociale partners bevelen aan de fietsvergoeding te betalen.  Ze maken er dus geen algemene verplichting van.  Momenteel bestaat de verplichte fietsvergoeding enkel in sommige sectoren of in regelingen op bedrijfsniveau. 

4. Werkloosheid met bedrijfstoeslag

Vorig jaar besliste de regering al het beroepsverleden in het algemeen SWT-stelsel van CAO nr. 17 (62 jaar) in 2019 op te trekken naar 41 jaar (voor mannen).  Het besluit daartoe verscheen nog niet in het Staatsblad. Voor vrouwen verloopt de optrekking naar 41 jaar beroepsverleden geleidelijker.

De sociale partners stellen in de 'bijzondere' SWT-stelsels volgende leeftijden voor:

• zwaar beroep, nacht, bouw (33 jaar beroepsverleden) en zwaar beroep (35 jaar beroepsverleden):
• behoud van 59 jaar tot 30 juni 2021;
• 60 jaar vanaf 1 juli 2021;
• zeer lange loopbaan (40 jaar beroepsverleden)
• behoud van 59 jaar tot 31 december 2020;
• 60 jaar vanaf 2021;
• stelsel voor mindervaliden: behoud van 58 jaar en 35 jaar beroepsverleden;

Voor ondernemingen in moeilijkheden en herstructurering stellen de sociale partners volgende regeling voor:

• 58 jaar tot 30 december 2019;
• 59 jaar tot 30 december 2020;
• 60 jaar vanaf 31 december 2020.

In bedrijven in moeilijkheden en herstructurering ligt het voorstel van de sociale partners lager dan wat de regering vorig jaar in de jobsdeal had goedgekeurd.  Toen werd immers beslist om vanaf 2019 SWT pas op 59 jaar, en vanaf 2020 op 60 jaar toe te staan.  Het koninklijk besluit daartoe verscheen echter nog niet in het Staatsblad. 

Afwachten of de regering het voorstel van de sociale partners wenst over te nemen.  Voor SWT benadrukken we in het bijzonder dat er slechts duidelijkheid is zodra er een geheel van een koninklijk besluit, NAR-cao's en vaak ook cao's in sectoren en/of bedrijven is.

5. Landingsbanen vanaf 55 of 57 jaar

Voor de landingsbanen vragen de sociale partners het behoud van een mogelijke landingsbaan voor werknemers die jonger zijn dan 60 jaar in de zogenaamde uitzonderingssituaties.  Dat zijn de zware beroepen, nachtarbeid, arbeidsongeschiktheid bouw, lange loopbaan en ondernemingen in moeilijkheden en herstructurering.

Voor de vermindering met 1/5^de wensen ze 55 jaar als instapleeftijd te behouden.  Voor de vermindering tot een halftijdse job (1/2^de) zou 57 jaar de minimumleeftijd zijn.

Hoewel de tekst van het ontwerp het niet expliciet vermeldt, lijkt het wel degelijk te gaan over landingsbanen mét RVA-uitkeringen.  Ook dat druist in tegen het voornemen van de regering om vanaf 1 januari 2019 pas vanaf 60 jaar uitkeringen in een landingsbaan toe te kennen.  Hier moeten we dus opnieuw afwachten …

6. Vrijwillige overuren

Sinds de wet werkbaar en wendbaar werk van 15 maart 2017 beschikt elke werknemer over een krediet van 100 vrijwillige overuren per kalenderjaar. De werknemer moet deze overuren niet inhalen, maar kan deze onmiddellijk laten uitbetalen. In principe zou hij ze ook op zijn loopbaanspaarrekening kunnen laten zetten.  Maar voorlopig is die laatste optie nog dode letter.

Het krediet van 100 overuren kan in sommige sectoren verhoogd worden tot maximum 360 overuren door een algemeen verbindend verklaarde cao.  De sociale partners zullen nu het algemeen krediet van vrijwillige overuren optrekken van 100 naar 120 overuren per kalenderjaar.

7. Activering ontslagrecht

Tegen 30 september 2019 willen de sociale partners een interprofessionele regeling uitwerken voor het zogenaamde artikel 39ter van de arbeidsovereenkomstenwet.  Daarmee wordt een deel van de ontslagkost (maximum 1/3^de) ingevuld met maatregelen die de inzetbaarheid van de ontslagen werknemer op de arbeidsmarkt verhogen.

8. Hogere sociale uitkeringen

De sociale partners vragen een verhoging van bepaalde uitkeringen (de zogenaamde welvaartsvastheid).  Het gaat bijvoorbeeld om pensioenen, ziekte- en invaliditeitsuitkeringen, werkloosheidsuitkeringen en uitkeringen voor beroepsziekten.

9. Verlengingen

Het ontwerp van IPA bevat een aantal ‘klassieke’ verlengingen voor 2019 en 2020:

• de werkgeversbijdrage van 0,10% voor de inspanningen ten voordele van de risicogroepen;
• het systeem van de innovatiepremie;
• de vrijstelling van de startbaanverplichting als de sector een werkgeversbijdrage van 0,15% voorziet bij risicogroepen;
• de derdebetalersregeling in het 80/20-systeem (terugbetaling woon-werkverkeer openbaar vervoer);
• het behoud van de boete voor het niet aanbieden van outplacement op 1.800 euro;