Aanpassing Genderwet: rechten na afloop schorsingen en beschermd criterium
Uit het Belgisch Staatsblad van 09/01/2023
Gepubliceerd op 14/01/2023
De Genderwet preciseert vanaf nu de rechten van de werknemer na afloop van de schorsingen.
Verder voorzag de Genderwet bescherming tegen discriminatie op grond van geslacht en een aantal gelijkstellingen. Nu verwijst de Genderwet naar een meer algemene term: “beschermd criterium”.
1. Rechten na afloop schorsingen
Na afloop van moederschapsrust, geboorteverlof, adoptieverlof of een ander verlof in het kader van gezinsverantwoordelijkheden (zoals bijvoorbeeld. pleegzorg, verlof om dwingende redenen, zorgverlof, tijdskrediet, verzorging zwaar ziek familielid) heeft de werknemer recht op:
- terugkeer naar dezelfde functie en indien dat niet mogelijk is naar een gelijkwaardige of vergelijkbare functie;
- elke verbetering van arbeidsvoorwaarden waarop ze tijdens haar afwezigheid had kunnen aanspraak maken;
- alle verworven rechten en in wording zijnde rechten tijdens de opname van het verlof.
De sanctie bedraagt 6 maanden brutoloon.
De forfaitaire schadevergoeding kan gecumuleerd worden met de beschermingsvergoedingen ingevolge het einde van de arbeidsovereenkomst (bijvoorbeeld. ontslag moederschapsbescherming), tenzij anders bepaald.
2. Algemene term beschermd criterium
2.1. Geslacht als beschermd criterium met gelijkstellingen
De Genderwet voorzag in een verbod op discriminatie op basis van geslacht. Bij een direct onderscheid stelde de Genderwet geslacht gelijk met:
- zwangerschap;
- bevalling;
- het geven van borstvoeding;
- moederschap;
- adoptie;
- medisch begeleide voortplanting;
- geslachtsverandering;
- genderidentiteit;
- genderexpressie;
- sekse-kenmerken;
- vader-of meemoederschap.
Deze gelijkstellingen zorgden voor problemen en interpretatiemoeilijkheden. Zo was het voor sommige gelijkstelingen problematisch om een referentiepersoon te bepalen om mogelijke discriminatie te beoordelen. Daarnaast was het niet altijd duidelijk wat er met meemoederschap bedoeld werd.
2.2. Beschermd criterium als algemene term
Nu verwijst de wetgeving niet langer naar "geslacht" maar naar de algemenere term "beschermd criterium". Onder beschermd criterium valt:
- geslacht;
- zwangerschap;
- medisch begeleide voortplanting;
- bevalling;
- geven van borstvoeding;
- moederschap;
- gezinsverantwoordelijkheden;
- genderidentiteit;
- genderexpressie;
- sekse-kenmerken;
- geslachtsverandering.
Deze lijst voorziet gezinsverantwoordelijkheden als nieuw beschermd criterium. Andere termen zoals vader- of meemoederschap en adoptie zijn niet langer opgenomen.
Gezinsverantwoordelijkheden is de situatie die zich voordoet wanneer personen:
- verantwoordelijk zijn voor kinderen ten laste of die bij hen gedomicilieerd zijn, of
- familieleden hebben die enige vorm van sociale, familiale of emotionele bijstand of verzorging nodig hebben.
Dit omvat bijvoorbeeld het geboorteverlof, adoptieverlof, ouderschapsverlof ...
Bron:
Wet van 15 november 2022 tot wijziging van de wet van 10 mei 2007 ter bestrijding van discriminatie tussen vrouwen en mannen en van de wet van 16 december 2002 houdende oprichting van het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen, BS 9 januari 2023, 1.813.