Juridische inhoud

1. Wie komt in aanmerking?

1.1. Werknemers tewerkgesteld in bepaalde sectoren

Vanaf 2023 kunnen flexi-jobs voorkomen in volgende sectoren (de bijkomende sectoren staan in vet):

• PC 118.03: het officieuze paritair subcomité voor de bakkerijen, banketbakkerijen en consumptiesalons bij een banketbakkerij;

• PC 119: Paritair Comité voor de handel in voedingswaren;

• PC 201:  Paritair Comité voor de zelfstandige kleinhandel;

• PC 202: Paritair Comité voor de bedienden uit de kleinhandel in voedingswaren;

• PC 202.01: Paritair subcomité voor de middelgrote levensmiddelenbedrijven;

• PC 223: het nationale Paritair Comité voor de sport;

• PC 302: Paritair Comité voor de horeca;

• PC 303.03: het Paritair Subcomité voor de exploitatie van bioscoopzalen;

• PC 304:  Paritair Comité voor het vermakelijkheidsbedrijf;

• PC 311: Paritair Comité voor de grote kleinhandelszaken;

• PC 312: Paritair Comité voor de warenhuizen;

• PC 314: Paritair Comité voor het kappersbedrijf en de schoonheidszorgen:

• PC 330: Paritair Comité voor gezondheidsinrichtingen- en diensten en de vergelijkbare sector openbare zorg

• PC 322: Paritair Comité voor de uitzendarbeid, als de gebruiker ressorteert onder één van de hierboven opgesomde PC’s.

Onder openbare zorgsector wordt verstaan: de openbare instellingen en diensten met als NACE-code 86101, 86102, 86103, 86104, 86109, 86210, 86901, 86903, 86905, 86906, 86909, 87101, 87109, 87301 en 87302.

1.2. Niet voor bepaalde functies

Voor de sector vermakelijkheidsbedrijf en de zorgsector gelden twee specifieke uitsluitingen.

1. Voor de vermakelijkheidsbedrijfssector is het niet mogelijk om een werknemer in dienst te nemen voor een artistieke, artistiek-technische of artistiek-ondersteunende functie.

Een functie is in elk geval uitgesloten indien deze activiteiten omvat die omschreven worden als artistiek, artistiek-technisch of artistiek-ondersteunend in het kadaster van de Kunstwerkcommissie.

2. Wat de private of publieke zorgsector betreft, kunnen de uit te voeren functies geen zorgfuncties zijn.

De personen die zorgfuncties uitoefenen, moeten immers een bijzondere kwalificatie hebben om zorghandelingen te verrichten.

De RSZcontroleert de naleving van deze uitsluitingen.

1.3. Minimaal 4/5 tewerkstelling bij andere werkgever of gepensioneerd

In het kwartaal van uitvoering (T) van de flexi-job gelden volgende voorwaarden:

• de werknemer mag bij de werkgever bij wie hij de flexi-job uitoefent niet tegelijkertijd minimum 4/5 van een voltijds referentiepersoon van de sector werken;
• de flexi-job mag niet samenvallen met een periode gedekt door een verbrekingsvergoeding of een ontslagcompensatievergoeding ten laste van de werkgever bij wie de flexi-job wordt uitgeoefend;
• de werknemer met een flexi-job mag zich ook niet bevinden in een opzeggingstermijn.

1.4. Beoordeling 4/5 tewerkstelling in het referentiekwartaal T-3

Alle door de werkgever betaalde periodes tellen mee om te beoordelen of de werknemer minimaal 4/5 tewerkgesteld is in het referentiekwartaal.

Ook sommige niet door de werkgever betaalde periodes van schorsing van de arbeidsovereenkomst tellen mee. Het gaat om:

• afwezigheden zonder behoud van loon wegens arbeidsongeschiktheid of ingevolge profylactisch verlof (na contact met iemand die is aangetast door een besmettelijke ziekte);
• werkverwijdering als maatregel van moederschapsbescherming;
• moederschapsrust;
• vaderschapsverlof (omzetting moederschapsverlof in vaderschapsverlof);
• vaderschapsverlof (ter gelegenheid van de geboorte van een kind);
• adoptieverlof;
• burgerplichten zonder behoud van loon;
• functie van rechter in sociale zaken;
• openbaar mandaat;
• tijdelijke werkloosheid ingevolge overmacht;
• tijdelijke werkloosheid ingevolge medische overmacht;
• tijdelijke werkloosheid ingevolge technische stoornis;
• tijdelijke werkloosheid ingevolge slecht weer;
• tijdelijke werkloosheid ingevolge gebrek aan werk wegens economische redenen;
• tijdelijke werkloosheid ingevolge staking of lock-out;
• tijdelijke werkloosheid in geval van ontslag van beschermde werknemers;
• tijdelijke werkloosheid ingevolge sluiting van de onderneming wegens jaarlijkse vakantie;
• tijdelijke werkloosheid ingevolge sluiting van de onderneming wegens vakantie krachtens een algemeen verbindend verklaarde CAO;
• tijdelijke werkloosheid ingevolge sluiting van de onderneming wegens inhaalrust in het kader van een arbeidsduurvermindering.

Er mag geen rekening gehouden worden met prestaties geleverd:

• in het kader van een flexi-job;
• als leerling in het kader van het alternerend leren;
• als student onderworpen aan solidariteitsbijdragen;
• als jongere tewerkgesteld met een arbeidsovereenkomst tot 31/12 van het jaar waarin hij 18 jaar wordt;
• als gelegenheidsarbeider in de land- en tuinbouw en de horecasector.

De periode waarin tijdelijke leerkrachten tijdens de zomermaanden een uitgestelde bezoldiging ontvangen, wordt gelijkgesteld met gewerkte dagen. De gelijkstelling geldt ook voor de dagen gedekt door werkloosheidsuitkeringen met vrijstelling van zoeken naar werk gedurende de zomervakantie als de leerkracht geen uitgestelde bezoldiging kan genieten.

Zo kunnen deze leerkrachten van april tot en met juni van het volgende jaar ook met een flexi-job werken.

Controle

Elk kwartaal opnieuw controleert de RSZ op het moment van het verrichten van de Dimona-aangifte of een bepaalde werknemer tijdens dat kwartaal met een flexi-job kan werken.

2. Verloning

2.1. Flexiloon

Het flexiloon bestaat uit:

• een basisloon dat wordt vastgelegd in de raamovereenkomst. Het is gelijk aan minimum 10,97 EUR per uur (geïndexeerd bedrag op 1 december 2022).
• aangevuld met alle vergoedingen, premies en voordelen van welke aard ook die de werkgever toekent ter vergoeding van diezelfde prestatie, en waarop in principe sociale bijdragen verschuldigd zijn.

Voor de zorgsector geldt een afwijkend hoger basisloon van 14,29 EUR.

2.2. Flexivakantiegeld

Het flexivakantiegeld is gelijk aan 7,67% van het flexiloon. Het wordt samen met het flexiloon uitbetaald.

Wie dus enkel het minimum basisloon ontvangt, krijgt een totale vergoeding van 11,81 EUR per uur (geïndexeerd bedrag op 1 december 2022). Voor de zorgsector wordt dit 15,39 EUR.

2.3. Enkel een bijzondere werkgeversbijdrage

Het flexiloon en flexivakantiegeld zijn nettobedragen waarop geen gewone sociale zekerheidsbijdragen en bedrijfsvoorheffing verschuldigd zijn.

De werkgever moet er enkel een bijzondere bijdrage van 25% op betalen. De bijzondere bijdrage is een aftrekbare beroepskost voor de werkgever.

3. Voorwaarden

3.1. Raamovereenkomst

Voorafgaandelijk aan de uitvoering van de eerste flexi-jobarbeidsovereenkomst sluiten werkgever en werknemer een raamovereenkomst. Uit deze overeenkomst blijkt de bedoeling van partijen om toepassing te maken van de flexi-jobarbeidsovereenkomst.

De raamovereenkomst bevat een aantal verplichte vermeldingen:

• de identiteit van de partijen;
• de wijze waarop en de voorafgaandelijke termijn waarbinnen de flexi-jobarbeidsovereenkomst door de werkgever aan de werknemer moet worden voorgesteld;
• een beknopte beschrijving van de uit te oefenen functie(s);
• het basisloon;
• de verplichting dat de flexi-jobwerknemer voldoet aan de minimale tewerkstelling van 4/5 van de voltijdse referentiepersoon.

Als het gaat om een uitzendkracht moet geen raamovereenkomst gesloten worden. De hiervoor bedoelde vermeldingen moeten dan worden opgenomen in de schriftelijke vaststelling van de bedoeling een arbeidsovereenkomst voor uitzendarbeid te sluiten uiterlijk op het tijdstip waarop de werknemer voor de eerste maal in dienst treedt van het uitzendbureau.

Sanctie

Als er geen raamovereenkomst is of wanneer deze niet de verplichte vermeldingen bevat, is er geen sprake van een flexi-jobarbeidsovereenkomst.

Hetzelfde geldt wanneer de verplichte vermeldingen niet zijn opgenomen in de schriftelijke vaststelling van de bedoeling een arbeidsovereenkomst voor uitzendarbeid te sluiten.

3.2. Flexi-jobarbeidsovereenkomst

Nadat een raamovereenkomst werd gesloten, moet per tewerkstelling in het kader van een flexi-job een arbeidsovereenkomst worden gesloten. Het is een arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd of voor een duidelijk omschreven werk.

Ze wordt schriftelijk of mondeling gesloten.

De wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten is van toepassing.

3.3. Bijhouden raamovereenkomst en arbeidsovereenkomst

4. Verplichtingen werkgever

4.1. Dimona-aangifte

Indien de periode van de flexi-jobarbeidsovereenkomst meerdere kwartalen overlapt, moet er een Dimona-aangifte per kwartaal gebeuren. De Dimona-aangifte vermeldt de klassieke gegevens aangevuld met de hoedanigheid van flexi-jobwerknemer.

Als het gaat om een mondelinge flexi-jobarbeidsovereenkomst moet de Dimona-aangifte per dag gedaan worden. In dat geval moet ook het tijdstip van het begin en einde van de prestatie worden vermeld.

Sanctie

Als een onterechte Dimona-aangifte gebeurt voor een flexi-jobwerknemer omdat hij niet beantwoordt aan de voorwaarden mag deze werknemer niet als flexi-jobwerknemer worden aangegeven in de Dmfa. Gebeurt dit toch, wordt de tewerkstelling als een gewone tewerkstelling beschouwd. De gewone verschuldigde sociale zekerheidsbijdragen voor deze tewerkstelling worden dan berekend op het flexiloon, verhoogd met 125%.

4.2. Registratiesysteem

De werkgever die een beroep doet op flexi-jobwerknemers, moet gebruik maken van een systeem dat voor iedere afzonderlijke flexi-jobwerknemer het juiste tijdstip van begin en einde van de arbeidsprestatie registreert en bijhoudt.

Dit kan:

• via het geregistreerde kassasysteem (GKS);
• of via het alternatief systeem van aanwezigheidsregistratie (ASA) dat aan Dimona verbonden is;
• of via het elektronisch systeem van tijdsopvolging dat de werkgever ook gebruikt voor deeltijdse tewerkstelling.

Sanctie

Als de registratieverplichting niet wordt nageleefd, wordt de flexi-jobwerknemer vermoed gedurende het betreffende kwartaal als voltijdse werknemer arbeidsprestaties te hebben geleverd in uitvoering van een arbeidsovereenkomst. Tegenbewijs is mogelijk.

Bovendien is een strafrechtelijke of administratieve geldboete voorzien voor de werkgever, zijn lasthebber of aangestelde, die flexi-jobwerknemers tewerkstelt zonder het juiste tijdstip van begin en einde van de arbeidsprestatie via een systeem te registreren en bij te houden.