2017 staat voor de deur. Traditioneel treden er dan heel wat nieuwe regels in werking. Tijd voor een overzicht van de belangrijkste wijzigingen die in werking treden op 1 januari 2017:

 

• Het federaal agentschap voor beroepsrisico's is een feit: Vanaf 1 januari 2017 fusioneren het fonds voor arbeidsongevallen en het fonds voor beroepsziekten. Het fonds voor beroepsziekten wordt geïntegreerd binnen het fonds voor arbeidsongevallen (zie JA 4496);

 

• Vakantiebijdrage arbeiders daalt verder: Werkgevers financieren het vakantiegeld van de arbeiders via kwartaalbijdragen en via een jaarlijkse bijdrage aan de RSZ. Vorig jaar werd een geleidelijke verlaging ingezet van het percentage van de kwartaalbijdrage. Vanaf 1 januari 2017 zal de kwartaalbijdrage 5,61% bedragen in plaats van 5,65%. Ook volgend jaar zal de bijdrage nog verder dalen, tot 5,57%. De jaarlijkse bijdrage blijft behouden op 10,27%; 

 

• Werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT): Een aantal SWT-stelsels loopt eind dit jaar af. Om verder gebruik te kunnen maken van deze stelsels, moet de NAR een cao sluiten. Zo lang dit niet gebeurt, kan de werknemer zich vanaf 1 januari 2017 niet meer beroepen op deze vormen van SWT.

          Volgende SWT-stelsels lopen af op 31 december 2016, tenzij er nog een verlenging 

          komt:

• Zwaar beroep (generiek) vanaf 58 jaar na een loopbaan van 35 jaar op basis van cao nr. 113 met bijkomende voorwaarden;
• Nacht/arbeidsongeschikte bouwvakker/zwaar beroep vanaf 58 jaar na een loopbaan van 33 jaar met bijkomende voorwaarden;
• Zeer lange loopbaan vanaf 58 jaar na een loopbaan van 40 jaar;
• Mindervalide werknemers vanaf 58 jaar na een loopbaan van 35 jaar met bijkomende voorwaarden.

          Zo lang de NAR deze cao's niet verlengt, kan vanaf 1 januari 2017 enkel beroep 

          gedaan worden op cao 17, SWT vanaf 62 jaar na een loopbaan van 40 jaar voor 

          mannen of 33 jaar voor vrouwen. Op basis van een overgangs-cao, gesloten vóór 1 

          juli 2015, is SWT vanaf 60 jaar desgevallend ook nog mogelijk tot eind 2017

          (zie JA 4582);

 

• Bedrijfswagens: referentie-CO2-uitstoot voor 2017 gekend: Voor inkomstenjaar 2017 bedraagt de basis-CO2-coëfficiënt 5,5% voor een referentie-uitstoot van:
• 87 gr/km voor dieselvoertuigen (i.p.v. 89 gr/km voor inkomstenjaar 2016);
• 105 gr/km voor wagens met benzine-, LPG- of aardgasmotor (i.p.v. 107 gr/km voor inkomstenjaar 2016).

          Ligt de CO2-uitstoot:

• hoger dan de referentie-uitstoot, dan wordt de coëfficiënt verhoogd met 0,1% per gram CO2 boven de referentie-uitstoot (tot een maximum van 18%);
• lager dan de referentie-uitstoot, dan wordt de coëfficiënt verlaagd met 0,1% per gram CO2 onder de referentie-uitstoot (tot een minimum van 4%). 

           Door een daling van de referentiecijfers, stijgt het voordeel van alle aard,

           waardoor er meer bedrijfsvoorheffing op ingehouden wordt en de werknemers (en

           bedrijfsleiders) netto iets minder overhouden (zie JA 4572);

 

• Bedrijfswagens: CO2-solidariteitsbijdrage bedrijfswagens 2017 bekend: de CO2-solidariteitsbijdrage wordt op 1 januari aangepast (zie JA 4560);

 

• Bijzondere bijdrage economische werkloosheid: Start nieuw stelsel 1e kwartaal 2017: Sinds 2012 betalen alle werkgevers een responsabiliseringsbijdrage als ze hun arbeiders en leerlingen meer dan 110 dagen tijdelijke werkloos stellen om economische redenen. In het kader van de begrotingscontrole 2016 werd dit stelsel grondig hervormd. Het doel van de hervorming is de maatregel te optimaliseren en te versterken. Vanaf het eerste kwartaal 2017 wordt het nieuwe systeem toegepast.
• De bijdrage (voor niet-bouwondernemingen) wordt een kwartaalbijdrage die door de werkgever moet worden berekend in de kwartaalaangifte (niet langer een jaarlijkse bijdrage door RSZ via een debetbericht);
• De referteperiode voor de berekening van de bijdrage wijzigt: de dagen economische werkloosheid in de vier recentste opeenvolgende kwartalen vormen de basis vanaf 2017. Gevolg is dat de teller van de dagen economische werkloosheid niet meer op nul wordt gezet aan het einde van elk kalenderjaar. Vanaf 2017 worden 4 voortschrijdende kwartalen in rekening gebracht om na te gaan of de limiet van 110 dagen al dan niet bereikt werd: het kwartaal zelf en de 3 voorafgaande kwartalen vormen de basis, ook al liggen die in het vorige kalenderjaar.
• Ingeval van overschrijding van de 'toegelaten' norm van 110 dagen, wordt de bijdrage berekend op 'alle' dagen van tijdelijke werkloosheid in het trimester van de overschrijding. De bijdrage wordt dus niet langer beperkt tot de dagen tijdelijke werkloosheid die de grens overschrijden (zie JA 4530);

 

• Vlaams doelgroepenbeleid: enkele maatregelen verdwijnen:

Vanaf 1 januari 2017 is er in het Vlaams gewest geen nieuwe opstart/instroom meer van:

• Activa-voordelen (rsz-vermindering en activering uitkeringen) voor langdurig werkzoekenden uitgezonderd:
•  PVP (preventie en veiligheidspersoneel bij locale overheden) en
• SINE(zeer moeilijk te plaatsen werklozen);
• Doelgroepvermindering herstructurering voor aanwerving van werknemers getroffen door herstructurering, faling, sluiting of vereffening van het bedrijf (zie JA 4456);

 

• Veralgemening elektronische aangiftes van sociaal risico: Vanaf 1 januari 2017 zetten we een volgende stap in de digitalisering van communicatie met de overheid.  

Met uitzondering van het C4-formulier, verdwijnen de papieren toelaatbaarheidsaangiftes voor werkloosheid. Verplicht elektronisch vanaf 1/1/2017:

• Scenario 2: aanvraag tijdelijke werkloosheid – vervangt aanvraagformulier C3.2-werkgever.
• Scenario 3: aanvang deeltijdse arbeid – vervangt C131A-werkgever.
• Scenario 9: aanvraag jeugd- en seniorvakantie – vervangt de C103-jeugdvakantie-werkgever en C103-seniorvakantie-werkgever (zie JA 4561);

 

• Inwerkingtreding definitieve regeling Wyninckx-bijdrage: Vanaf 1 januari 2017 zal de definitieve regeling inzake de Wyninckx-bijdrage (bijzondere sociale zekerheidsbijdrage voor aanvullende pensioenen) gelden. Tot 1 januari 2017 werd er een overgangssysteem voorzien. Wanneer de stortingen voor de opbouw van een aanvullend pensioen tijdens het overgangssysteem het grensbedrag van 31.212 EUR overschrijden, is de werkgever de Wijninckx-bijdrage verschuldigd.Vanaf 1 januari 2017 neemt het systeem zijn definitieve vorm aan. Bij overschrijding van de pensioendoelstelling is de werkgever de Wijninckx-bijdrage verschuldigd (zie JA 4215, JA 3946 en JA 3464);

 

• Langdurig zieken aan het werk: re-integratietraject op de arbeidsmarkt: De regering werkte nieuwe regels uit om langdurig zieken te begeleiden naar een gepaste job. De regels spelen op twee fronten:
• er wordt voorzien in een traject gericht op de re-integratie in de onderneming van de zieke werknemer;
• daarnaast is er een traject dat de re-integratie van de zieke op de algemene arbeidsmarkt stimuleert.

De gerechtigden kunnen toepassing vragen van deze maatregelen vanaf 1 januari 2017 voor arbeidsongeschiktheden die aanvatten vanaf 1 januari 2016. Voor arbeidsongeschiktheden die aanvatten vóór 1 januari 2016, kan men pas toepassing vragen van de maatregelen vanaf 1 januari 2018 (zie JA 4556 en JA 4557);

 

• Publieke sector: graduele optrekking wettelijke pensioenleeftijd: Net zoals voor contractuele personeelsleden trekt de hervorming de wettelijke pensioenleeftijd voor vastbenoemde personeelsleden op tot 66 jaar in 2025 en tot 67 jaar in 2030. Voorts verhoogt ze de leeftijd voor vervroegd pensioen naar 62,5 jaar in 2017 en naar 63 jaar in 2018. De loopbaanvoorwaarde wordt daarnaast opgetrokken tot 41 jaar in 2017 en tot 42 jaar in 2019. Wel zijn er overgangsmaatregelen voorzien voor ambtenaren die de mogelijkheid hebben in disponibiliteit voorafgaand aan de pensionering te gaan en zij die in de loop van 2016 55 jaar of meer worden. De leeftijd waarop de langstlevende echtgenoot op een overlevingspensioen aanspraak kan maken wordt tot slot opgetrokken naar 50 jaar in 2025 naar 55 jaar in 2030 gebracht (zie JA 4217);

 

We verwachten nog een aantal belangrijke nieuwigheden die in werking zullen treden begin 2017, zoals onder meer de wet werkbaar en wendbaar werk. Er zijn reeds een aantal JA’s geschreven op basis van de ontwerpteksten (zie onder meer JA 4546, JA 4558). We komen hier in aparte JA’s op terug.