Juridische inhoud

1. Waarover gaat het?

Art. 26bis, 2bis van de Arbeidswet voorziet dat een werknemer voor 91 overuren kan afzien van inhaalrust en ervoor kan kiezen deze te laten uitbetalen. Het gaat om overuren wegens buitengewone vermeerdering van werk en onvoorziene noodzakelijkheid. In de horecasector verhoogde een sectorale CAO deze grens tot 143 overuren. Deze CAO liep af op 31 december 2015.

De wet van 16 november 2015 houdende diverse bepalingen inzake sociale zaken verhoogde voor de horecasector de grens van 143 niet in te halen overuren, tot 300 overuren per kalenderjaar. Voor horecazaken die werken met een witte kassa, ligt de grens zelfs op 360 overuren per kalenderjaar.

Door het ontbreken van een sectorale CAO bestond die grens van 143 uren in de horecasector sinds 1 januari 2016 niet meer en kon ze dus ook niet verhoogd worden.

Daardoor kon één van de voordelen voorzien in het Horecaplan 2015 niet toegepast worden. Het was immers de bedoeling om tot 300 overuren per kalenderjaar (360 overuren voor horecazaken met een geregistreerd kassasysteem) goedkoop te kunnen uitbetalen.

2. Hoe ziet de aangepaste regeling er uit?

De Programmawet van 3 augustus 2016 past de Wet van 16 november 2015 houdende diverse bepalingen aan. In die wet wordt nu voorzien dat in de horecasector de 91 overuren die de werknemer kan laten uitbetalen in plaats van ze in te halen, door de wet zelf worden verhoogd tot 300 (of 360 in horecazaken met een witte kassa) overuren. Er is dus geen sectorale CAO meer voor nodig. Er kunnen wel maar maximaal 143 overuren per periode van 4 maanden niet worden ingehaald.

De wijziging geldt vanaf 1 januari 2016 zodat werkgevers die deze verhoogde grenzen toch al hebben toegepast in de loop van 2016, in regel zijn met de wettelijke bepalingen.

Voor voltijdse werknemers kunnen deze overuren netto worden uitbetaald. Ze zijn dus niet onderworpen aan sociale bijdragen en ook niet belastbaar.

Er is bovendien ook geen overloontoeslag verschuldigd op deze overuren.

3. Ter herinnering: welke overuren?

Het is belangrijk te onderlijnen dat het hier enkel gaat om overuren wegens buitengewone vermeerdering van het werk of onvoorziene noodzakelijkheid.

De formaliteiten om van deze overuren gebruik te kunnen maken, blijven van toepassing. We geven hieronder een overzicht.

3.1. Buitengewone vermeerdering van het werk.

Als er een vakbondsafvaardiging bestaat in de onderneming moet ze vooraf haar akkoord geven om deze overuren te presteren.

De werkgever moet ook de voorafgaandelijke toelating krijgen van de Inspectie Toezicht op de Sociale Wetten. 

De werkgever moet minimaal 24 uur vooraf het tijdelijk gewijzigd uurrooster aanplakken in de onderneming. Het bericht moet gedateerd en ondertekend zijn. Het moet ook de datum vermelden van inwerkingtreding van de wijziging.

3.2. Onvoorziene noodzakelijkheid.

Ook hier moet de vakbondsafvaardiging (indien ze bestaat in de onderneming) haar voorafgaand akkoord geven om deze overuren te presteren. Een mededeling achteraf kan ook als de werkgever in de onmogelijkheid is om het akkoord te vragen.

De Inspectie Toezicht op de Sociale Wetten moet op de hoogte gebracht worden. Een toestemming van de Inspectie is niet noodzakelijk.

3.3. Keuze van de werknemer.