Juridische inhoud

1. Een ontwerpbesluit in de maak

Zoals aangekondigd in vorige nieuwsbrieven, wil de Vlaamse regering meer buitenlands talent in Vlaanderen aantrekken. Vandaag is het al mogelijk om dergelijke profielen aan te werven, maar toch ondervinden bedrijven nog te veel drempels om de juiste personen te vinden. De Vlaamse regering wil die drempels wegwerken zodat de arbeidsmigratie vlotter kan verlopen.

De Vlaamse regering had daarover in de zomer al een ontwerpbesluit goedgekeurd, maar de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) had bemerkingen over de tekst. De Vlaamse regering heeft met een aantal van deze opmerkingen rekening gehouden en de tekst aangepast. De grootste wijziging heeft betrekking op de loongrenzen voor hooggeschoolden. 

De Vlaamse regering keurde half september het ontwerpbesluit in een tweede lezing goed.

2. Toch nog vaste loongrenzen

De hooggeschoolden profielen moeten wel een bepaald niveau van loon verdienen om in aanmerking te komen voor een 'toelating tot arbeid' (een arbeidskaart of binnenkort een 'single permit'). De ontwerptekst werd ingrijpend gewijzigd op dat vlak.

Het oorspronkelijke idee van de Vlaamse regering was met 'marktconforme lonen' te werken. Dit wil zeggen dat de bezoldiging van de hoge profielen zou getoetst worden aan vergelijkbare functies. Men zou een lijst gebruiken met richtbedragen van gemiddelde lonen in verschillende hooggekwalificeerde functies. Dit marktconform loon werd door de sociale partners echter afgewezen. De Vlaamse overheid keert terug naar unieke salarisdrempels, zoals we ze nu al kennen en de loonverschillen zijn niet zo groot met het verleden. Er worden wel lagere loongrenzen voorzien voor pas afgestudeerde kandidaten en verpleegkundigen.

De nieuwe drempels worden berekend op basis van het gemiddeld bruto jaarloon in België. De nieuwe loongrenzen worden jaarlijks door de Vlaamse dienst Economische Migratie gepubliceerd.

Hieronder de specifieke salarisdrempels die voor hooggekwalificeerde functies gelden.

• Hoogopgeleiden

Ze moeten minimum 42.210 EUR (bedrag voor 2018) per jaar verdienen. Momenteel ligt de loongrens voor hen op 40.972 EUR om een arbeidskaart te bekomen. Dergelijke profielen moeten ook in het bezit zijn van een diploma van het hoger onderwijs. De studies moeten minstens 3 jaar hebben geduurd of minstens geleid hebben tot onderwijskwalificatie niveau 5.

• Leidinggevenden

Ze moeten minimum 67.392 EUR (bedrag voor 2018) per jaar verdienen. Momenteel ligt de loongrens voor hen op  68.356 EUR per jaar.

• Hoogopgeleiden in het kader van de Europese blauwe kaart

Ze moeten minimum 50.544 EUR (bedrag voor 2018) per jaar verdienen. Momenteel ligt de loongrens op 52.978 EUR per jaar om een blauwe kaart te bekomen.

• Navorsers

Ze moeten minimum 42.210 EUR (bedrag voor 2018) per jaar verdienen. Tot nu toe waren er geen vaste loongrenzen voor navorsers vastgelegd. Ze moeten momenteel een loon verdienen dat minstens overeenstemt met het minimumloon van een assistent in een universiteit, instelling voor hoger onderwijs of erkende wetenschappelijke instelling.

• Lagere loongrenzen voor pas afgestudeerden en verpleegkundigen

Voor bedrijven die pas afgestudeerden willen aantrekken, is de loongrens voor hoogopgeleiden vaak te hoog. De Vlaamse regering heeft hier oren naar. Indien de werknemer nog geen 30 jaar is, ligt de loongrens op 33.696 EUR (bedrag voor 2018). De verlaging geldt evengoed voor jonge navorsers.

Dezelfde loongrens van 33.696 EUR geldt ook voor verpleegkundigen in de zorgsector.

• ICT-profielen

Voor ICT-profielen mag de bezoldiging niet minder gunstig zijn dan die van vergelijkbare functies. De minimale bezoldiging van 42.120 EUR (bedrag voor 2018) per jaar geldt als een weerlegbaar vermoeden. Hier hebben we geen referentiepunten met het verleden want die mogelijkheid bestond nog niet. Het gaat hier om niet-EU leidinggevenden, specialisten of stagiairs-werknemers actief in multinationals die in dienst zijn van een niet-EU onderneming en die naar een Belgische entiteit van dezelfde groep komen voor een tijdelijke opdracht. Men spreekt hier van 'Intra Corporate Transferees', vandaar de afkorting 'ICT'.

3. Afwijkingen voor seizoenarbeiders

De SERV wijst erop dat de vereiste dat elk arbeidscontract minstens het gemiddeld gewaarborgd maandelijks minimuminkomen (GMMI) moet bereiken, onhaalbaar is voor seizoenarbeiders. Het GMMI is van toepassing voor contracten die minstens 1 maand beslagen. Voor seizoenarbeid is de termijn vaak korter. In afwijking van de algemene regel voorziet de tekst nu dat verschillende contracten van seizoenarbeiders in aanmerking kunnen genomen worden bij de berekening van het GMMI.

Seizoenarbeid blijft beperkt tot seizoenafhankelijke activiteiten in de sectoren landbouw, tuinbouw en horeca. De arbeidskaart blijft toegekend voor maximum 5 maanden.

4. Middengeschoolden via dynamische lijst van knelpuntberoepen

Naast de nood aan hooggeschoold personeel is er ook behoefte aan specifieke technisch geschoolde mensen voor bepaalde sectoren. Vlaanderen heeft in het verleden buitenlandse werknemers toegelaten tot specifieke knelpuntberoepen. Die mogelijkheid was echter alleen toegankelijk voor de nieuwe EU-onderdanen en de langdurige EU-ingezetenen. Hiertoe werd in 2006 een knelpuntberoepenlijst opgesteld. Die lijst werd nooit bijgewerkt.

Men denkt nu dus aan een dynamische knelpuntberoepenlijst voor middengeschoolde functies, die regelmatig zal aangepast worden. De SERV wilde dat zowel laag-, midden- als hooggeschoolde functies op de dynamische lijst kwamen. De Vlaamse regering gaat hier niet op in, aangezien het Regeerakkoord de knelpuntberoepenlijst beperkt tot de middengeschoolde functies. Het gaat om functies waarvoor beroepskwalificaties van niveau 3 of 4 vereist zijn op basis van ervaring of opleiding.

Voor deze functies zal er geen voorafgaandelijk arbeidsmarktonderzoek moeten gebeuren voor de aflevering van de arbeidskaart.

5. Inwerkingtreding