Feedback
ella
RVA publiceert nieuw standpunt deeltijds regime tijdens tijdskrediet of themaverlof
Losse berichten
Gepubliceerd op 21/12/2019

De nota die de RVA begin dit jaar publiceerde rond de naleving van de arbeidsregeling tijdens tijdskrediet (Infoblad E56) zorgde voor heel wat toepassingsproblemen in de praktijk.
Bijkomende uren of overuren met toeslag waren bijvoorbeeld onmogelijk.

De werkgeversfederaties zijn daarom met de RVA in gesprek gegaan. Deze gesprekken leidden ertoe dat de RVA zijn standpunt op een aantal punten heeft gewijzigd.

De meest opvallende aanpassing gaat over het presteren van overuren. Ook werknemers in loopbaanvermindering kunnen overuren én bijkomende uren presteren, mét toeslag. Weliswaar enkel onder bepaalde voorwaarden (op vraag van de werkgever, tijdig inhalen en niet systematisch - met uitzondering van wachtdiensten).

 

Een tweede opvallende aanpassing betreft de arbeidsduurverminderings- of ADV-dagen. Zowel betaalde als onbetaalde ADV-dagen zijn mogelijk voor de RVA, ook voor een werknemer die tijdskrediet of themaverlof opneemt.  Wel moet de werknemer de ADV-dagen inhalen tijdens de periode die daartoe wettelijk is voorzien en alleszins binnen de periode van loopbaanvermindering.

Ze moeten niet opgenomen worden binnen de periode van loopbaanvermindering als een cao of het arbeidsreglement een bepaalde periode verplicht oplegt voor opname ervan (bijvoorbeeld tussen kerst en nieuw).

 

In deze nieuwsbrief beantwoorden wij een aantal vragen op basis van het aangepaste standpunt van de RVA.

De regels zijn van toepassing op elke vorm van loopbaanvermindering in het kader van gemotiveerd tijdskrediet, themaverlof of landingsbaan.

  1. Welke arbeidstijd moet de werknemer in tijdskrediet of themaverlof respecteren?
  2. Mogen werknemers in loopbaanvermindering bijkomende uren of overuren presteren mét toeslag (inclusief wachtdiensten)? Zo ja, binnen welke periode moet de werknemer deze inhalen?
  3. Hoe omgaan met betaalde en onbetaalde ADV-dagen tijdens tijdskrediet of themaverlof?
  4. Vormen glijdende uurroosters een probleem voor het opnemen van tijdskrediet of themaverlof?


 

De RVA benadrukt tot slot dat de nota enkel de algemene principes opneemt. Niet de specifieke bepalingen, bijvoorbeeld binnen één sector of paritair comité. Voor dit laatste vraagt de RVA om zijn directie Reglementering Tijdskrediet van het Hoofdbestuur te contacteren (proxitime@rva.be).

 

Let op, iedere onderneming moet zich aan de regels van de RVA houden. Anders riskeren zowel de werkgever als de werknemer een sanctie. De bedoeling van de RVA is misbruik te vermijden. Niet blindelings sanctioneren. De RVA zal de onderneming ook steeds proberen verder te helpen. Het is niet hun bedoeling de boeman te spelen.


 

Stelt uw onderneming ook werknemers met tijdskrediet of thematisch verlof tewerk? En zou u wel willen weten of uw werknemers een risico lopen op terugvordering van hun onderbrekingsuitkeringen door de RVA? Dat kan! Onze consultants analyseren uw situatie, en passen de spelregels van de RVA op uw onderneming toe. We belichten vervolgens tijdens een workshop de concrete risico’s. Op deze manier vermijdt u voor alle partijen onaangename verrassingen. Meer info over ons aanbod, contacteer legalconsulting@sdworx.com .

Wat betekent dit voor de werkgever?

Gaan uw werknemers tijdelijk deeltijds werken in gemotiveerd tijdskrediet, landingsbaan of themaverlof? Leef dan zeker de principes na die de RVA hanteert om de tewerkstellingsbreuk te respecteren.

Bron:
www.rva.be

Context

Een werknemer die tijdelijk zijn of haar arbeidsprestaties vermindert in het kader van tijdskrediet of themaverlof krijgt het statuut van deeltijdse werknemer. Werkgever en werknemer moeten de regels rond deeltijdse arbeid bijgevolg respecteren.

Toch mag men de gewone regels inzake deeltijdse arbeid niet onverkort toepassen. We moeten immers ook rekening houden met:

  • de filosofie van het stelsel van tijdskrediet of loopbaanonderbreking (betere combinatie werk en privéleven);
  • het feit dat het inkomensverlies tijdens de loopbaanvermindering deels gecompenseerd wordt door een RVA-uitkering.


Het is niet de bedoeling dat een werknemer in tijdskrediet aan optimalisatie doet.

In de praktijk bleek dit soms het geval te zijn. Al dan niet doelbewust.

Daarom nam de RVA een erg strenge houding aan ten opzichte van werknemers in tijdskrediet of themaverlof. Deze houding was in de praktijk niet houdbaar. De RVA heeft zijn standpunt dan ook terug aangepast.

Juridische inhoud

1. Ter herinnering: respecteer de regels rond deeltijdse arbeid

Bij opname van tijdskrediet of een thematisch verlof moet een werkgever steeds de regels rond deeltijdse arbeid respecteren:

 

  • Maak een schriftelijke arbeidsovereenkomst (of addendum bij bestaande arbeidsovereenkomst) met:
      • de arbeidsregeling en;

      • het overeengekomen werkrooster.

          Doe dit ten laatste op het moment waarop de werknemer start met de uitvoering van
          zijn deeltijds contract.

 

  • Bewaar een kopie of een uittreksel van de deeltijdse arbeidsovereenkomst op de plaats waar het arbeidsreglement kan worden geraadpleegd;

          Hang ook een bericht uit op een zichtbare en bereikbare plaats in de ruimtes waar
          de werknemers werken. Dit bericht vermeldt waar werknemers het arbeidsreglement
          kunnen raadplegen.

 

 

  • Informeer de deeltijdse werknemer met een variabel werkrooster ten minste 5 werkdagen vooraf over zijn werkrooster. Doe dit met een bericht in overeenstemming met de bepalingen uit het arbeidsreglement. Bewaar dit bericht 1 jaar, te rekenen vanaf de dag waarop dat uurrooster niet meer van kracht is;

    Een CAO, algemeen verbindend verklaard bij KB, kan van de termijn van 5 werkdagen afwijken. De termijn mag evenwel niet korter zijn dan 1 werkdag.

 

 

  • Houd het afwijkingsdocument bij, in geval van afwijkingen van het afgesproken vaste of variabele werkrooster en bewaar dit.

    U moet als werkgever geen afwijkingsdocument invullen en bijhouden als er in uw onderneming een systeem van tijdsopvolging wordt gebruikt met:

    • de identiteit van de werknemer;

    • begin en einde van de dagprestaties van de werknmer en zijn rustpauzes;

    • periode waarop de opgetekende gegevens betrekking hebben.

2. Welke arbeidstijd moet de werknemer in tijdskrediet/themaverlof respecteren?

Tijdens de loopbaanvermindering moet de werknemer de overeengekomen tewerkstellingsbreuk respecteren, zoals opgenomen in de arbeidsovereenkomst of in de bijlage hierbij. Dit betekent met andere woorden 90% (bij 1/10de ouderschapsverlof), 80% of 50% van een voltijdse tewerkstelling. Hierbij moet de organisatie rekening houden met:

  • de toepasselijke wettelijke bepalingen bij deeltijdse arbeid;
  • én de periode van de gevraagde loopbaanvermindering.

Dit geldt zowel voor een tijdskrediet als voor een themaverlof, met of zonder uitkeringen.

In het oorspronkelijk standpunt van de RVA werd dit anders geformuleerd. Bij werknemers tewerkgesteld in een vaste arbeidsregeling moesten de werkelijk gepresteerde uren tijdens tijdskrediet/thematisch verlof overeenstemmen met de gevraagde loopbaanonderbrekingsbreuk over een periode van een maand (of langer dan een maand, in functie van de toepasselijke cyclus). Dit was niet in overeenstemming met de wetgeving. De RVA heeft zijn standpunt daarom aangepast.

 

3. Mogen mijn werknemers in loopbaanvermindering overuren en bijkomende uren presteren mét toeslag?

Ja, maar slechts beperkt. Werkgever en werknemer moeten rekening houden met de filosofie van tijdskrediet (betere combinatie werk en privéleven) en het feit dat de werknemer onderbrekingsuitkeringen krijgt. De uren die de werknemer presteert moeten dus overeenkomen met de gevraagde onderbreking.
De RVA laat enkel bijkomende uren én overuren toe als de werknemer deze presteert binnen de wettelijk voorziene bepalingen én als de volgende voorwaarden tegelijk vervuld zijn:

  • het presteren van bijkomende uren/overuren gebeurt op vraag van de werkgever (bijkomende uren op vraag van de werknemer en vrijwillige overuren aanvaardt de RVA niet); 

  • de werknemer moet te veel gepresteerde uren inhalen:

    • In eerste instantie binnen de wettelijk voorziene periode.

      Merk op dat enkel voor de overuren in de wet een periode voorzien is waarbinnen de werknemer deze moet inhalen (artikel 26bis van de arbeidswet van 16 maart 1971). Dit betekent in principe dat een werknemer zijn overuren moet recupereren binnen een trimester (verlengbaar tot maximaal een jaar via een Koninklijk Besluit, een collectieve arbeidsovereenkomst of bij ontstentenis het arbeidsreglement). Bijkomende uren moeten volgens de arbeidswet niet gerecupereerd worden.


 

    • Bijkomend binnen de periode van loopbaanvermindering. Dit geldt zowel voor overuren als voor bijkomende uren. Enkel op die manier is de tewerkstellingsbreuk over de gehele periode van loopbaanvermindering gerespecteerd.

  • het verrichten van bijkomende uren/overuren mag geen systematisch karakter hebben. De bijkomende uren/overuren zijn uitzonderlijk. Er moet sprake zijn van punctuele situaties of situaties van overmacht. Bij controle moet men deze kunnen rechtvaardigen. De RVA maakt een uitzondering voor meerprestaties bij wachtdiensten.

    Voorbeeld: een werknemer in 1/5de tijdskrediet (inactiviteitsdag vrijdag) voor de periode van 1 juli 2019 tot en met 31 december 2019, mag uitzonderlijk op een vrijdag werken om een jaarlijks congres voor klanten bij te wonen of een opleiding te volgen. Uiteraard moet deze prestatie wel gecompenseerd worden door een andere vrije dag.

 

Volgens het vorige standpunt van de RVA mocht een werknemer in loopbaanvermindering nooit overuren presteren. Enkel bijkomende uren in uitzonderlijke omstandigheden. Bovendien mochten deze bijkomende uren geen aanleiding geven tot uitbetaling van een toeslag.


 

Uitzondering voor wachtdiensten

Voor de werknemers tewerkgesteld in wachtdiensten van thuis uit is een aparte regeling van toepassing. Dit omdat het presteren van bijkomende uren of overuren vaak inherent is aan hun werkregime. De regel dat het verrichten van bijkomende uren of overuren geen systematisch karakter mag hebben, kan men hier niet toepassen. Wel mag in dat geval de werkgever geen wachtdienst voorzien op een moment dat samenvalt met de gebruikelijke loopbaanvermindering. De werknemer moet ook de teveel gepresteerde uren inhalen binnen de periode van loopbaanvermindering.

 

4. Hoe omgaan met betaalde en onbetaalde ADV-dagen tijdens tijdskrediet/themaverlof?

De  RVA laat zowel betaalde als onbetaalde ADV-dagen toe tijdens een periode van loopbaanvermindering. Wel moet de werknemer de ADV-dagen inhalen tijdens de periode die daartoe wettelijk is voorzien en alleszins binnen de periode van loopbaanvermindering. Over de hele periode van loopbaanvermindering moet de werknemer immers exact 9/10de, 4/5de of 1/2de van een voltijdse betrekking werken.

 

Werknemers in tijdskrediet of themaverlof moeten hun ADV-dagen dus pro rata opnemen tijdens de periode van tijdskrediet. Deze dagen kunnen niet vrij over de hele referteperiode worden opgenomen. 



De RVA maakt een uitzondering als een collectieve arbeidsovereenkomst of het arbeidsreglement een bepaalde periode oplegt om deze ADV-dagen op te nemen. Het oorspronkelijke standpunt van de RVA maakte deze uitzondering niet. 

 

Voorbeeld:
De werknemer neemt een 1/5de tijdskrediet van 1 januari 2019 tot 30 juni 2019. Binnen de onderneming bestaat een stelsel van ADV. Dat stelsel voorziet dat de voltijdse werknemers effectief 39 uur per week werken in plaats van 38 uur. Ter compensatie krijgen ze 6 ADV-dagen, die ze verplicht moeten nemen in de kerstvakantie. Dat is zo bepaald in een collectieve arbeidsovereenkomst. Tussen 1 januari 2019 en 30 juni 2019 presteert de werknemer in loopbaanonderbreking 31u12'/39u in plaats van 30u24'/38u. Daarvoor krijgt hij wel een aantal dagen ADV dat overeenkomt met de prestaties die hij in die periode heeft geleverd. Aangezien de opname van de ADV tijdens de eindejaarsperiode is opgelegd door een collectieve arbeidsovereenkomst zal er geen gevolg gegeven worden door de RVA als de werknemer tussen 1 januari 2019 en 30 juni 2019 31u12'/39u presteert en zijn dagen ADV dan niet opneemt.

 

5. Wat met glijdende uren?

Een werknemer in 1/10de (ouderschapsverlof), 1/5de of 1/2de loopbaanvermindering (tijdskrediet of themaverlof) kan werken in een glijdend uurrooster zolang:

  • de gebruikelijke regels rond de deeltijdse arbeid worden gerespecteerd;

  • de praktische toepassingsmodaliteiten (stam- en glijtijden, maximale dagelijkse en wekelijkse arbeidsduur ...) van het glijdende rooster van de werknemer zijn bepaald in het arbeidsreglement en in de deeltijdse arbeidsovereenkomst;

  • de gepresteerde arbeidstijd overeenstemt met de tewerkstellingsbreuk, zoals afgesproken in bijlage bij de arbeidsovereenkomst. Hierbij rekening houdend met de wettelijk voorziene periode voor glijtijden én binnen de periode van loopbaanvermindering. Voor de RVA moet de Q/S dus gerespecteerd zijn tijdens de duur van het tijdskrediet of themaverlof, ook als deze periode korter is dan de referteperiode voor glijdende werktijden. Een werknemer in tijdskrediet of themaverlof zal hierdoor mogelijks minder tot niet kunnen "glijden".  

 

6. Controle?

De RVA-inspectiedienst controleert per aangevraagde periode, niet per verlengde periode!
Indien een werknemer tijdens de eerst aangevraagde periode de tewerkstellingsbreuk niet heeft gerespecteerd, is er dus een probleem. Hij kan dit  niet rechttrekken tijdens de verlenging. Bij de controle houdt de RVA rekening met:

  • de juridische teksten die van toepassing zijn binnen uw onderneming;
  • de situatie van de betrokken werknemer.

 

Indien de RVA onregelmatigheden of inbreuken vaststelt, kan dat volgende gevolgen hebben: 

  • strafrechtelijke vervolging van de werkgever en/of werknemer;

  • en/of de herziening van het recht op loopbaanvermindering van de werknemer;

  • en/of de herziening van het recht op uitkeringen van de werknemer;

  • en/of de terugvordering van de onderbrekingsuitkeringen die de werknemer ten onrechte heeft ontvangen.  

 

 

Merk op: Als de werknemer tijdens de periode van tijdskrediet of ouderschapsverlof teveel uren gepresteerd heeft, kan de werknemer toch in tijdskrediet of ouderschapsverlof blijven, weliswaar zonder uitkeringen. Voorwaarde is wel dat de onderneming de principes van deeltijdse arbeid respecteert (geschrift, …). In geval van gemotiveerd tijdskrediet of landingsbaan mag men ook de regels rond tijdskrediet niet vergeten (cao nr. 103: tewerkstellingsvoorwaarde, anciënniteitsvoorwaarde, …).

Oeps,

Onze excuses, er is iets fout gelopen.

Probeert u het later eens opnieuw.

Was deze informatie nuttig voor u?

Ja Nee

Welke van de volgende beschrijft jouw feedback het best?






Jouw feedback

De versie van de browser die U gebruikt is niet optimaal voor deze website. De meeste functies zullen niet goed werken. De versie die u gebruikt wordt ook niet meer ondersteund door Microsoft en hierdoor loopt u security risico’s. Om de veiligheid en privacy van uw data te kunnen blijven garanderen, raden wij aan om zo snel mogelijk naar Internet Explorer 11 te upgraden of de laatste versie van een andere browser te gebruiken.