De Vlaamse Regering voorziet de toekenning van een Vlaamse jobbonus vanaf eind 2022. 

 

Het is een premie voor personen:

• met een laag beroepsinkomen;
• met hoofdverblijfplaats in het Vlaams Gewest; en 
• jonger dan de pensioenleeftijd.  

 

Ondertussen zijn de concrete berekeningsregels bepaald, alsook de manier waarop men de korting zal toekennen.

 

De wetgeving is nog in voorbereiding. De Vlaamse Regering gaf eind december 2021 een tweede principiële goedkeuring aan het ontwerpdecreet. We verwachten nog een uitvoeringsbesluit dat verdere modaliteiten vastlegt.

 

Situering

Het idee van een jobbonus zit vervat in het Vlaamse regeerakkoord van 2019. 

 

De Vlaamse Regering wil mensen met een laag beroepsinkomen een bijkomende financiële prikkel geven om aan het werk te gaan of te blijven.  

De jobbonus moet het verschil tussen werken en niet-werken verhogen en werken dus meer lonend maken.

 

Oorspronkelijk was gepland om de jobbonus al toe te kennen vanaf 2021. De uitwerking neemt echter veel tijd in beslag. 

 

De keuze is - na verkenning van de diverse mogelijkheden - gevallen op een jobbonus in de vorm van een premie toegekend op basis van het loon op jaarbasis. 

Bovendien wil men de premie zo veel mogelijk volledig automatisch toekennen op basis van informatie van de authentieke bronnen. De ontwikkeling van dergelijk systeem is zeer zwaar.

 

Voor wie?

Het decreet specifieert in detail de doelgroep van de jobbonus. 

Het gaat onder meer om:  

• werknemers onderworpen aan sociale zekerheid (minimaal de takken ziekte en invaliditeit - uitkeringen én geneeskundige verzorging, werkloosheid en pensioen);
• statutaire ambtenaren (vastbenoemd personeel van gewestelijke, federale, lokale en provinciale overheden, inclusief personeel van het Gemeenschapsonderwijs en alle andere publieke onderwijsinstellingen; 
• begunstigden van een doctoraatsbeurs bij private onderwijs- of onderzoeksinstellingen;
• vastbenoemd personeel van gesubsidieerde onderwijsinstellingen;
• grensarbeiders.

 

Jobstudenten (met solidariteitstarief) komen niet in aanmerking.

Personen die uitsluitend een uitkering of vervangingsinkomen ontvangen, komen voor die periode niet in aanmerking voor de jobbonus.

 

Voorwaarden

Om effectief een jobbonus toegekend te krijgen, moeten de begunstigden voldoen aan een aantal voorwaarden:

• hun officiële woonplaats moet gelegen zijn in het Vlaams Gewest op 1 januari van het jaar volgend op het refertejaar (dus op 1 januari 2022 voor de jobbonus in 2022);
• ze mogen de pensioenleeftijd niet bereikt hebben op de 1e dag van het kwartaal van prestaties in het refertejaar (1 januari 2021 voor de jobbonus van 2022);
• het gemiddeld maandelijks brutoloon of gemiddeld maandelijks inkomen in het refertejaar moet beperkt blijven tot bepaalde loongrenzen.

 

Het refertejaar is het kalenderjaar op basis waarvan de jobbonus wordt berekend. Het jaar 2021 is het refertejaar voor de eerste Vlaamse jobbonus in 2022.  

 

Merk op!

De plaats van tewerkstelling van de persoon is niet van belang. De maatregel is gekoppeld aan de woonplaats.  Ook wie in een ander gewest of in het buitenland werkt, kan dus genieten van een jobbonus.

 

De toelichting bij het decreet stelt dat het woonplaatscriterium kan (overeenkomstig het unierecht) omdat het hier niet over sociale zekerheid gaat maar over een fiscale maatregel ten gunste van de arbeidsactieve personen. En er ook een aanvullende maatregel komt voor zelfstandigen. De jobbonus is bestemd voor wie onderworpen is aan personenbelasting in het Vlaams Gewest.

 

Premiebedrag en loongrenzen

De premie op jaarbasis bedraagt bij een voltijdse tewerkstelling over het volledige refertejaar:

 

• maximum 600 euro bij een gemiddeld maandelijks brutoloon van maximum 1.800 euro; 

 

• een degressief bedrag van 600 euro tot minimum 20 euro (op basis van een berekeningsformule) bij een gemiddeld maandelijks brutoloon tussen 1.800 euro en 2.500 euro ;

 

• 0 euro of geen recht op een jobbonus bij een gemiddeld maandelijks brutoloon vanaf 2.500 euro of meer.

 

Als het premiebedrag te klein is, wordt het niet uitbetaald. 

Dit gebeurt bij een premie lager dan;

• 20 euro per jaar bij voltijdse prestaties;
• 10 euro per jaar bij deeltijdse prestaties.

 

De Vlaamse Regering kan de premiebedragen en loon- en inkomensgrenzen aanpassen in functie van de evolutie van de lonen en de koopkracht. 

 

Berekeningsformule

De hoogte van het bedrag houdt rekening met het werkelijk aantal gepresteerde uren in het refertejaar. Het bedrag van de jobbonus in 2022 is gebaseerd op de prestaties verricht in 2021.  

 

De premieberekening gebeurt op kwartaalbasis. De premie staat in verhouding tot de gewerkte periode en het arbeidsregime.

 

Een uitvoeringsbesluit legt de precieze berekeningsmethode vast. 

 

Men zal de berekeningswijze vaststellen voor begunstigden die:

• niet het volledige refertejaar of niet voltijds hebben gewerkt;
• de pensioenleeftijd bereiken in een kwartaal waarop de premieberekening gebeurt.

 

Ook zal het besluit bepalen wat men begrijpt onder 'gemiddeld maandelijks brutoloon'.

Sommige inkomsten of delen van het loon kunnen onder bepaalde voorwaarden, niet of slechts gedeeltelijk in aanmerking komen. Bovendien wil men een onderscheid maken op basis van de bron van het inkomen. 

 

De berekeningsmethode van de jobbonus zal deels geënt worden op de federale werkbonus. 

Men wil gebruik maken van bestaande databestanden (RSZ-bronbestand inzake berekende federale werkbonussen) en daar eigen accenten aan toevoegen. 

 

In afwijking van de werkbonus, zal DMFA-looncode 2 (waarin onder meer de eindejaarspremie zit), volledig buiten beschouwing blijven voor de berekening van het gemiddeld brutoloon. 

Dit speelt in het voordeel van de burger.

 

Bijkomende inkomsten (uitgezonderd toeslagen) blijven buiten beschouwing, zoals inkomsten uit de deeleconomie en onbelast bijverdienen in verenigingen, inkomsten uit politieke mandaten, intercommunales of raden van bestuur, inkomen vanuit een bijberoep als zelfstandige, …

 

Er wordt geen rekening gehouden met niet-beroepsactive periodes zoals tijdelijke werkloosheid, langdurige ziekte, tijdskrediet,… en evenmin met vervangingsinkomen of uitkeringen. Men stelt het inkomen samen voor de periodes waarin de begunstigde loon voor arbeidsprestaties ontvangt.

 

Automatische toekenning

De Vlaamse overheid zet maximaal in op een automatische toekenning van de premie op basis van de loon- en arbeidstijdgegevens zoals opgegeven in de kwartaalaangiften bij RSZ. Op die manier wil men de doelgroep maximaal bereiken.

 

Het Vlaamse Departement  Werk  en  Sociale  Economie (DWSE) en de Vlaamse Belastingdienst (VLABEL) zullen als volgt samenwerken voor de toekenning, berekening en uitbetaling van de premie:

 

• VLABEL zorgt voor het ophalen en koppelen van de rekeningnummers van de begunstigden. De registratie van de rekeningnummers gebeurt via het Agentschap Digitaal Vlaanderen (Mijn Burgerprofiel).  VLABEL zal een (éénmalige) registratieprocedure op poten zetten, die deel uitmaakt van een brede informatiecampagne rond de jobbonus.

 

• DWSE doet de berekening en het checken van de toekenningsvoorwaarden.   

 

• VLABEL staat in voor de communicatie met de begunstigden en de uitbetaling van de premie op de Belgische rekeningnummers die beschikbaar zijn.

 

• VLABEL zorgt ook voor de opvolging van reacties, het behandelen van bezwaren en de eventuele terugvordering van onterecht uitbetaalde premies.

 

Begunstigden voor wie geen automatische toekenning mogelijk is, kunnen de premie aanvragen via een aanvraagformulier / online aanvraagmodule (binnen de 3 jaar na het refertejaar).

 

De aanvraag bevat:

• identiteits- en adresgegevens;
• rijksregisternummer of BIS-nummer;
• Belgische rekeningnummer;
• loon- en tewerkstellingsgegevens.

 

Een uitvoeringsbesluit bepaalt de verdere procedure.

 

Tijdstip uitbetaling

De Vlaamse Regering bepaalt het tijdstip en de frequentie van uitbetaling van de premie via een uitvoeringsbesluit.

 

In eerste instantie kiest men voor een jaarlijkse uitbetaling van een (groter) premiebedrag. In november 2022 zal in principe de eerste jobbonus betaald worden.

 

Het tijdstip van betaling in november volgt uit de beschikbaarheid van 'stabiele' DmfA-gegevens na 10 maanden. Voor de inkomsten van 2021 zijn pas in oktober 2022 stabiele gegevens  beschikbaar.  

De uitbetaling kan dus ten vroegste in november 2022 gebeuren op voorwaarde dat het rekeningnummer van de begunstigde gekend is.  

Het oogpunt is immers om terugvorderingen zoveel mogelijk te vermijden.    

 

Op termijn kan bekeken worden of een uitbetaling op kortere termijn mogelijk is (bijvoorbeeld op kwartaalbasis).

 

Neutralisatie jobbonus als inkomen

De jobbonus komt niet in rekening voor inkomensgerelateerde maatregelen in het Vlaams Gewest, zoals onder meer het groeipakket, kinderopvang, sociale huisvesting, studiebeurzen en tarieven bij o.a.De Lijn, water en energie.

 

De Vlaamse Regering vraagt bovendien expliciete federale vrijstellingen voor de Vlaamse jobbonus inzake:

• inkomstenbelasting  (noodzakelijk om te vermijden dat een deel van de premie fiscaal wordt afgeroomd);
• tegemoetkomingen aan personen met een handicap;
• toekenning van leefloon en sociale voordelen aan leefloongerechtigden;
• bestaansmiddelen voor de toepassing van de fiscale wetgeving.

 

Verder traject

• Het ontwerpdecreet is voor advies naar de Raad van State.
• Aan de federale overheid is gevraagd om de premie fiscaal vrij te stellen.  
• Er is gestart met de voorbereidingen voor de gegevensuitwisseling met de beheerders van de authentieke bronnen. Er moeten gegevensstromen georganiseerd worden met onder meer de RSZ, KBO-registers, FOD Financiën, VLABEL en andere gegevensbeheerders.

 

Inwerkingtreding

De Vlaamse Regering bepaalt de datum van inwerkingtreding.

 

De mogelijkheid is voorzien om aparte data van inwerkingtreding te bepalen voor de verschillende onderdelen van het decreet. Dit met het oog op de gewenste aanpassingen in de federale wetgeving (vrijstellingen die nodig zijn).

De uitbetaling van de premie zal pas gebeuren als de vrijstellingen rond zijn.

Opgelet!

Deze bespreking is gebaseerd op ontwerpteksten. Wijzigingen zijn dus nog steeds mogelijk. Deze bespreking geldt tevens onder voorbehoud van publicatie in het Belgisch Staatsblad.

Wat betekent dit voor de werkgever?

De Vlaamse Regering vraagt geen bijkomende inspanningen van de werkgevers voor de jobbonus. De toekenning van de jobbonus zal rechtstreeks in de vorm van een premie aan de begunstigden in het Vlaams Gewest gebeuren.

 

De berekening zal wel gebaseerd zijn op de loon- en arbeidstijdgegevens aangegeven in de verplichte kwartaalaangiftes aan de RSZ.

Wat betekent dit voor de publieke sector?

Contractuele en statutaire ambtenaren komen eveneens in aanmerking voor de jobbonus, als zij aan de voorwaarden voldoen.